مختصر البصائر لسعد بن عبد اللَّه الأشعرى»[1] و اين، نشانگر آن است كه مختصر البصائر، از آنِ اشعرى است، هرچند رجالشناسان، از آن ياد نكردهاند.[2] 3. شيخ حرّ عاملى، در يادكرد مصادر وسائل، گفته است:
كتاب الحلل «مختصر البصائر» للشيخ الفقية الجليل سعد بن عبد اللَّه انتخبه الشيخ الفاضل الحسن بن سليمان.[3] 4. همو در موارد متعدد از كتاب الإيقاظ من الهجعة بالبرهان على الرجعة تصريح كرده است:
ما رواه الحسن بن سليمان بن خالد القمى فى رسالته نقلًا من كتاب «مختصر البصائر» لسعد بن عبد اللَّه.[4][5] به نظر مىرسد استدلال محقّق محترم، تمام نيست؛ زيرا: اوّلًا شيخ حرّ عاملى در موارد متعدّد در وسائل الشيعة، از كتاب سعد بن عبد اللَّه با عنوان بصائر الدرجات، ياد كرده، نه مختصر البصائر.[6] ثانياً شمار قابل توجّهى از احاديث مختصر البصائر، در تخريجهاى محقّق محترم، فاقد مأخذ اعلام شده است. حجم فراوان رواياتى كه در بصائر صفّار نبوده و هيچ گونه مصدر ديگرى براى آنها يافت نشده، اين ديدگاه را كه احاديث مختصر، برگرفته از بصائر صفّار است، تضعيف مىنمايد، بويژه آنكه احاديث يك باب (باب كتمان الحديث و اذاعته) كه شامل 34 حديث است، اساساً در بصائر الدرجات نيامده، جز
[1]. مختصر البصائر، تحقيق: مشتاق مظفّر، ص 45 و 125.
[2]. در رجال النجاشى( ش 177) و رجال الطوسى( ش 431)، بصائر الدرجات ياد شده است.