درس سيزدهم : دگرگوني زبان، بيان مجازي

اهداف درس:

شناخت تغييرات معنايي و دگرگوني بار ارزشي واژه‌ها؛ بررسي چند نمونه از کاربرد تعبير‌هاي مجازي در احاديث؛ آشنايي با تصوير‌سازي و شيوه فهم استعاره‌ها.

22. تحوّل زبان

تغيير معناي واژه

زبان شناسان معتقدند که برخى از واژه ها در گذرِ زمان و تحت تأثير تحوّلات زمان و مكان، دستْ خوش تغييرات معنايى مى شوند. چه بسا مردم يک عصر، واژه اى را در معنايى به كار ببرند که پيش از آن، براى معنايى ديگر به كار مى رفته است؛ ولي چون اين تغيير، اغلب كُند و تدريجى است، متوجّه آن نمى گردند. در روش‌ و مباني فهم حديث، بر اين نکته تأكيد مي‌شود که براي فهم واژه‌هاي متن، بايد به كتب لغت اوّليه مراجعه کرد و کاربردهاي واژه را در فرهنگ معاصر زمان صدور احاديث کاويد؛ زيرا گاه لغويان متأخّر، به تغيير و تحوّل معنايىِواژه راه نمي‌يابند و به شيوه معمول دانشمندان علم لغت، معنا را در استعمالات عصر خود مي‌جويند.