نام کتاب : قرآن و اسرا آفرينش(تفسير سوره رعد) نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 1 صفحه : 179
تأييد مى كند آن جا كه مى فرمايد:
(...وَإِنْ مِنْ شَىْء إِلاّ يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ وَلكِنْ لا تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ...).[1]
«همه موجودات با ستايش خود خدا را تنزيه مى كنند، ولى شما از نحوه تسبيح آنها آگاه نيستيد».
ظاهر آيه اين است كه تمام موجودات آگاهانه خدا را تسبيح مى كنند و همه آنها سهمى از علم و ادراك دارند. روشن تر از همه در اثبات علم و ادراك براى تمام اشيا، آيه زير است:
«برخى از سنگ ها مى شكافد و از آن نهر جارى مى گردد و پاره اى از آنها از خوف خدا از فراز كوه به زير مى افتد».
در اين آيه صريحاً علت سقوط سنگ را از فراز كوه ها همان حالت خوف و خشيت سنگ معرفى كرده و اگر آيه را تأويل نكنيم بايد بگوييم به راستى صخره ها خوف و خشيت دارند.
مرحوم صدرالمتألهين اين حقيقت فلسفى و قرآنى را از طريق شهود نيز درك كرده و در رساله سير و سلوك خود اشعارى در اين مضمون دارد:
بر عارف همه ذرات عالم *** ملك وارند در تسبيح هر دم
كف خاكى كه در روى زمين است *** بر عارف كتاب مُسْتَبين است
به هر جا دانه اى در باغ و راغى است *** درون مغز او روشن چراغى است