فصل دوّم

فتح مصر وشهادت محمّد بن ابى بكر

پس از قتل عثمان، كه همه مناطق اسلامى بجز شام در قلمرو حكومت على (عليه السلام) در آمد، امام در سال 36 هجرى، نخستين سال حكومت خود، قيس بن سعد بن عباده را به عنوان استاندار مصر برگزيد وبه آنجا گسيل داشت.[1] ولى ديرى نپاييد كه امام (عليه السلام) به جهتى او را از آن مقام عزل كرد ودر همان سال، پس از جنگ جمل، محمّد بن ابى بكر را به عنوان مصر برگزيد وروانه آن سرزمين كرد. تاريخ در اين مورد دو نامه از امام (عليه السلام) را ياد مى كند كه يكى را به عنوان ابلاغ رسمى نوشت وبه دست محمّد بن ابى بكر داد وديگرى را پس از استقرار او در مصر ارسال كرد. هر دو نامه را مؤلّف «تحف العقول»آورده است.[2] همچنان كه ابواسحاق در كتاب «الغارات» آن دو نامه را نقل كرده وتاريخ نگارش نامه نخست را اوّل ماه رمضان سال سى وشش قيد كرده است. نامه دوّم در كتاب اخير به صورت گسترده نقل شده وامام (عليه السلام)در طى آن بسيارى از احكام اسلام را بيان كرده است وما بعداً در باره نامه دوّم به تفصيل سخن خواهيم گفت وياد آور خواهيم شد كه چگونه اين نامه به دست معاويه افتاد وسپس در خاندان او دست به دست گشت.

اينك ترجمه نخستين نامه امام(عليه السلام):

به نام خداوند رحمن ورحيم، اين فرمانى است از بنده خدا على اميرمؤمنان به