نفر[1] فدايى از مدينه راه بصره را در پيش گرفت. وقتى به «رَبَذه» رسيد آگاه شد كه پيمانشكنان قبلاً احتمال دستگيرى خود را در نيمه راه پيش بينى كرده بودند وبه وسيله افراد آشنا از بيراهه عازم بصره شده اند.[2]

اگر امام (عليه السلام) از حركت آنان زودتر آگاه شده بود در نيمه راه دستگيرشان مى كرد ودستگيرى آنان بسيار آسان بود وبا مقاومتى روبرو نمى شد. زيرا اتّحاد زبير با طلحه اتّحادى صورى بود وهر يك مى خواست خود زمام امر را به دست بگيرد وديگرى را از صحنه طرد كند. نفاق آنان به حدّى بود كه از لحظه حركت از مكّه آثار اختلاف در بين آن دو آشكار شد. حتّى در مسير بصره كار امامت در نماز به جاى باريك كشيد وهر كدام مى خواست پيشواى همراهان در نماز شود. به سبب همين اختلاف، به فرمان عايشه، هر دو از امامت در جماعت محروم شدند وامامت نماز به فرزند زبير، عبد اللّه واگذار شد. معاذ مى گويد:به خدا سوگند اگر اين دو نفر بر على پيروز مى شدند هرگز در مسئله خلافت به توافق نمى رسيدند.[3]

برخى از ياران امام ياد آور شدند كه از تعقيب طلحه وزبير منصرف شود، ولى امام نظر آنان را نپذيرفت. على (عليه السلام) در اين مورد سخنى دارد كه ياد آور مى شويم:

«وَاللّهِ لا أَكُونُ كَالضَّبُعُ تَنامُ عَلى طُولِ اللَّدْمِ حَتّى يَصِلَ إِلَيْها طالِبُها وَ يُخْتِلَها راصِدُها. وَ لكِنِّي أَضْرِبُ بِالمُقْبِلِ إِلَى الْحَقِّ الْمُدْبِرَ عَنْهُ وَ بِالسّامِعِ الْمُطِيعِ الْعاصِيَ الْمُرِيبَ أَبَداًحتّى يَأْتِيَ عَلَيَّ يَوْمِي».[4]

به خدا قسم، من هرگز مانند كفتار نيستم كه با نواختن ضربات آرام وملايم بر در لانه اش به خواب رود وناگهان دستگيرش سازند.بلكه من با شمشير برنده علاقه مندان حقّ آنان را كه پشت به آن كنند مى زنم وبه يارى دستهاى