بودند موجب مى شد ومخالفتها ومشكلات روز افزون مى گرديد وجامعه اسلامى بيش از پيش گرفتار تشتّت و زيان مى شد.

اكنون لازم است با دلايل اين نظر آشنا شويم:

1ـ امام (عليه السلام) به وسيله انقلابيون محروم وستمديده اى روى كار آمد كه از ستمگريهاى عمّال عثمان جان به لب آمده بودند وسرانجام در مدينه گرد آمده، او را به قتل رسانيدند. قدرت طغيان وخشم توده هاى محروم به اندازه اى بود كه حتى افرادى مانند طلحه وزبير را به سكوت واداشت وبه بيعت با على (عليه السلام) وادار كرد.

اين گروه انقلابى به اين منظور دست امام (عليه السلام) را به عنوان بيعت فشردند كه در كشور اسلامى به خودسريها وخودكامگيها خاتمه داده شود وطومار فساد وتباهي طبقه حاكمه در هم پيچد.

در كنار اين گروه، نيكان صحابه بودند كه از خليفه قبل كاملاً ناراضى بودند، ولى خاموش وبى طرف مانده بودند وپس از قتل خليفه با امام (عليه السلام) بيعت كردند.

از طرفى استبداد وفساد دستگاه معاويه بر كسى پوشيده نبود. اگر على (عليه السلام) در اين مورد اغماض ومسامحه مى كرد كار او بجز يك نوع سازش با معاويه وناديده گرفتن اهداف انقلابيون ونيكان صحابه تلقى نمى شد. تثبيت موقعيت افرادى مانند معاويه در نظر فداكاران پاكباز امام (عليه السلام) يك نوع مصالحه سياسى ورياكارى محسوب مى شد وهرقدر كه معاويه از اين كار براى تطهير خود استفاده مى كرد على (عليه السلام)همان قدر زيان مى ديد. احساسات تند وطوفانى مردم را جز اعلام عزل وانفصال پسر ابوسفيان چيز ديگرى فرو نمى نشاند.اگر امام (عليه السلام) با معاويه مداهنه ومماشات مى كرد در نخستين روزهاى حكومت خود اكثريت طرفداران خود را از دست مى داد وروح عصيان وطغيان آنان بار ديگر تحريك مى شد وبناى مخالفت با على (عليه السلام) را مى گذاردند وتنها اقلّيتى كه در هر حال تسليم