گرديده و نيز در آيه ديگر مى فرمايد:

(وَقاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللّهُ بِأَيْديكُمْ).

«آنان را بكشيد، خداوند آنها را با دستهاى شما عذاب مى نمايد».

عذاب در اين آيه همان قتل و كشتن دشمن اسلام است پس قتل هم به خدا نسبت داده شده است (يعذّبهم اللّه)و هم به مسلمانان (قاتِلُوهم).

مطالعه كتاب نفس

بهترين راهنما براى درك اين مطلب عميق و چگونگى انتساب افعال انسان به خدا مطالعه كتاب نفس است كه نسخه مختصر و فشرده اى از عالم آفرينش است و خداوند آن را به عنوان بهترين نمونه و مثال براى خود از نظر ذات و صفات وافعال آينده است در قرآن كريم مى فرمايد:

(وَفِى أَنْفُسِكُمْ أَفَلا تُبْصِرُون).[1]

«در وجود خودتان آيات و نشانه هاى خداشناسى است آيا نمى انديشيد؟».

و رسول خدا (صلى الله عليه وآله وسلم) فرمودند:

(مَنْ عَرَفَ نَفسهُ فَقَدْ عَرَف رَبّه).

«آن كس كه خود را بشناسد، خدا را خواهد شناخت».

حقيقت درباره افعال اعضاء قواى بدن اين است كه فعل هر قوه و عضوى از آن نظر كه فعل آن قوه به شمار مى رود ، فعل «نفس» است مثلاً «ديدن و شنيدن» بدون شك فعل قوه باصره و سامعه به