«إِنَّ مِنْ أَفْعالِ الْعِبادِ ما هُوَ ظُلمٌ وَجَورٌ فَلوْ كانَ اللّهُ تَعالى خالِقاً لَها لَوَجَب أَنْ يَكُونَ ظالِماً جائِراً».[1]

«در ميان كارهاى بندگان، ظلم و بيدادگرى ديده مى شود اگر خداوند آفريدگار افعال بشر باشد ظالم و جائر خواهد بود».

روايات اهل بيت و انگيزه گرايش به تفويض

در رواياتى كه از خاندان پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) نقل شده است به دو مكتب «جبر» و «تفويض» و عوامل گرايش گروهى به آن دو، اشاره شده است كه نمونه هايى را يادآور مى شويم:

1. از امام صادق(عليه السلام) روايت شده است كه فرمودند:

«إِنَّ اللّهَ أكرَمُ مِنْ أنْ يُكلِّف الناسَ بِما لا يُطيقُونَ وَاللّهُ أعزُّ أنْ يكونَ فى سُلطانه ما لايُريدُ».[2]

«خداوند بزرگوارتر و مهربانتر از آن است كه انسان ها را به كارى كه قدرت بر انجام آن را ندارند تكليف نمايد و نيز خداوند تواناتر و عزيزتر از آن است كه در قلمرو ملك و سلطنت او چيزى كه اراده نكرده است، تحقق يابد».

2. از آن حضرت سؤال كردند: آيا خداوند امر آفرينش را (به طور كلى يا فقط در مورد كارهاى انسان) به بندگان خود واگذار كرده است؟

امام(عليه السلام) فرمودند:خداوند بزرگوارتر از آن است كه كار خلقت را به آنان