«پروردگارا ما از بزرگان و سران (قوم و گروه) خود پيروى كرديم و آنان ما را از راه راست گمراه ساختند».

6. محاسبات و معادلات بى اساس

يكى از عوامل ضلالت و گمراهى آنانى كه از راه راست منحرف مى گردند و از قبول حق امتناع مىورزند، محاسبات و معادلات پندارى و موهوم آنان است كه براى ارزيابى حق و باطل، يك سلسله معيارها و معادلات پندارى را در نظر گرفته و در نتيجه به ورطه هولناك ضلالت و سقوط مى نمايند. قرآن كريم طرز فكر و ارزيابى هاى نادرست مشركان و منكران نبوت و معاد را در آيات بسيارى بازگو كرده است آنان براى خدا صفاتى مانند آنچه در مورد انسان صادق است قائل بودند، خدا را داراى فرزند، و ملائكه را دختران خدا مى دانستند. خداوند به طور كلى در ردّ اين نوع انديشه هاى غلط و ناروا مى فرمايد:

(فَلا تَضْرِبُوا للّهِ الأَمْثالَ إِنَّ اللّهَ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ).[1]

«خداوند را ندانسته توصيف نكنيد، خدا دانا است و شماها نمى دانيد».

يك چنين ارزيابى، مخصوص مقام ربوبى نبوده بلكه مقام نبوت و رسالت را نيز با معيارهاى نادرست خود ارزيابى كرده و مى گفتند:

چرا اين پيامبر غذا مى خورد و در بازارها راه مى رود؟ چرا فرشته براى ترساندن مردم همراه با او فرستاده نشده است؟ چرا خداوند براى او گنجى و يا باغى (از انواع ميوه ها) نيافريده است تا بدون زحمت از