الف- شكر قلبى قلب «شكرگزار» همواره به ياد نعمت و بخشش «نعمت گستر» و بزرگداشت و تعظيم اوست و در برابر بزرگى و توجّه او اظهار كوچكى و نياز مىكند و با تفكر در كارهاى بزرگ و مخلوقات گوناگون خدا و اراده خير رسانى به بندگانش، شگفتى خويش را ابراز مىدارد و خضوع و خشوعش افزون مىگردد. ب- شكر زبانى آن است كه «شكر گزار» به تمجيد و ثناگويى و تسبيح و تهليل «نعمت ده» مىپردازد و در حد فكر و توان خود، او را مىستايد. همينطور در قالب «امر به معروف و نهى از منكر» ديگران را نيز به اطاعت از او وامىدارد. ج- شكر عملى مرحله سوم شكر، سپاسگزارى عملى در برابر «نعمت گستر» است كه «نعمتپذير» بايد تلاش كند نعمتهاى خدا را در راه نافرمانى او بكار نگيرد، بلكه از آنها براى اطاعت و عبادت او كمك بجويد. تشويق به شكرگزارى خداوند و پيشوايان معصوم (ع) در آيات و روايات فراوانى سفارش و تشويق به شكرگزارى كرده و شاكران را ستودهاند كه به برخى از آنها اشاره مىكنيم. قرآن كريم مىفرمايد: يا أَيُّهَاالَّذينَ امَنُوا كُلُوا مِنْطَيِّباتِ مارَزَقْناكُمْ وَاشْكُرُوالِلَّهِ إِنْكُنْتُمْ إِيَّاهُتَعْبُدُونَ (بقره: 172) اى كسانى كه ايمان آوردهايد از آن پاكيزههايى كه روزى شما كردهايم بخوريد و اگر خدا را مىپرستيد سپاسش را بجاى آوريد. و نيز مىفرمايد: ... وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الْاخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْرِى الشَّاكِرينَ (آل عمران: 145)