مَنْ كَذَّبَ سُوءَالظَّنِّ بِأَخيٖهِ كٰانَ ذٰاعَقْدٍ صَحيٖحٍ و قَلْبٍ مُسْتَريٖحٍ [1]

آنكه گمانِ بد خود را در مورد برادر مؤمنش تكذيب نمايد، پيمانى درست و قلبى آرام خواهد داشت.

ه‌-سلامت دين

گمانِ ناروا و زشت، انسان را به كنش و واكنش مناسب با آن فرا مى‌خواند و چون گمان مرز نمى‌شناسد، عملى فاقد هرگونه حدّ و مرز را اقتضا دارد و ابزارى كار آمد در اختيار شيطان و برانگيزنده به سوى انواع گناهان است. از اين رو، در روايات از حسن‌ظنّ به عنوان نجات‌بخش از ارتكاب گناه و عامل سلامت دين ياد شده است. [2]

محدوده حُسن ظنّ

آنان كه به بيمارى بدبينى مبتلا هستند، هر كنش و واكنشى از افراد را در جهت تثبيت بينش منفى خود توجيه مى‌كنند، هرچند نشانه‌هاى راستى و درستى در آن ديده شود. براى مقابله با اين بيمارى، اسلام دستور مى‌دهد تا آنجا كه ممكن است رفتار مردم در جامعه به ديدۀ مثبت نگريسته شود، اگرچه در آن نشانه‌هاى سوء و كژى ديده شود. در سخنى از حضرت على (ع) چنين مى‌خوانيم:

اُطْلُبْ لِأَخيٖكَ عُذْراً فَأِنْ لَمْ تَجِدْ لَهُ عُذْراً فَالْتَمِسْ لَهُ عُذْراً [3]