ديگرى بود، خود را طعمه غضب پادشاه حقيقى ساخته باشى.»

و در آداب ابن المقفّع آمده است كه، اگر سلطان تو را برادر گرداند، تو او را خداوندگار دان و اگر در تقريب تو زياده كند، تو در تعظيم او زياده كن و چون در خدمت او منزلتى يابى، بر لفظى مانند تضرّعات متواتر و دعا در هر لفظى استعمال مكن كه علامت وحشت و بيگانگى باشد، مگر در جمع و حضور مردمان كه آنجا در اين باب تقصير نبايد كرد. و با او تقرير مده كه مرا نزد تو حقّى است يا سابقه خدمتى دارم، بلكه به تجديد مناصحت و لواحق طاعت سوابق حقوق را به نزديك او تازه مى‌دار، چنانكه آخر آن اوّل را احيا كند. چه پادشاهى حقّى را كه آخرش از اوّل منقطع بود، فراموش كند و رحم با همه‌كس مقطوع دارد. و هيچ كار سخت‌تر از وزارت سلطان نبود كه به مكان او مناقشت بسيار كنند و حساد او اولياى سلطان باشند كه در منازل و مداخل با او مساهم و مشارك باشند و پيوسته طامعان منصب او منتهز[1] فرصتى باشند و حبايل‌[2] بازكشيده و مترصّد ايستاده. و هيچ سلاحى او را چون صحّت و استقامت نبود، چه در سرّ و چه در علانيه. و بايد كه اگر وقوف يابد بر كيد حاسدى يا سعايت معاندى به ظاهر چنان فرانمايد كه او را بدان هيچ مبالاتى نيست، و در حضرت سلطان از ايشان خشمى و كينه‌اى اظهار ننمايد كه مؤكد سخن ايشان گردد و اگر در مقام جواب و سؤال و مناظره و جدال افتد، [154 ب‌] جواب به وقار و حلم و حجّت گويد كه غلبه هميشه حكيم‌[3] را بود.

و هم در آداب ابن المقفّع آمده كه، شرايط خدمت ملوك رياضت نفس بود بر مكروه، و موافقت ايشان در مخالفت رأى خود، و مقدّر ساختن كارهاى خود بر هوى و آرزوى ايشان، و پنهان داشتن اسرار و تفتيش نكردن از چيزى كه تو را بر آن وقوف ندهند، و جهد نمودن در طلب رضا و خشنودى ايشان به همه وجوه، و تصديق اقوال و تزيين‌آراى ايشان، و نشر محاسن و ستر معايب و بديهاى ايشان، و نزديك ساختن آنچه آن را

[1] - غنيمت‌شمار، فرصتجو.

[2] - برابر مج ضبط شد.« حبايل» جمع حباله است به معنى دام.

[3] - در نسخه مج نيز همانند اصل آمده، ولى در مر به صورت« حليم» ضبط شده است.