نام کتاب : روضة الأنوار عباسى (در اخلاق و شيوه كشوردارى) نویسنده : محقق سبزوارى جلد : 1 صفحه : 422
نصرت او دهى. و تتبّع عيب او نكنى، و اگر در او بدى دانى، پنهان
دارى و بر او بپوشانى.
و اگر دانى كه قبول نصيحت تو مىكند، در ميانه خود و او نصيحت بهجا
آورى، و بر دشمنى او را بازنگذارى، و اقاله[1]
لغزش او كنى و گناه او را ببخشايى، و با او معاشرت نيكو كنى.»
حكايت
آوردهاند كه درويشى در همسايگى توانگرى خانه داشت. روزى كودك آن
توانگر به خانه درويش آمد. ديد كه آن درويش با عيال و اطفال خود طعام مىخورد.
كودك زمانى بايستاد و ميل طعام داشت. كسى مر او را مردمى نكرد. گريانگريان بازگشت
و به خانه آمد. پدر و مادر از گريه او متألّم شدند و سبب پرسيدند. گفت: «به خانه
همسايه رفتم و ايشان طعام مىخوردند و مرا ندادند.» پدرش فرمود كه طعامهاى گوناگون
حاضر كردند و او چنانكه طريق كودكان بدخو باشد مىگريست و مىگفت: «مرا از آن طعام
بايد كه در خانه همسايه مىخوردند». [107 ب] پدر درماند و به در خانه همسايه آمد
و او را بيرون طلبيد و گفت: «اى درويش! چرا بايد كه از تو رنجى به ما رسد؟» درويش
گفت:
«حاشا كه از من رنجى به كسى رسد!» خواجه گفت: «رنجى از اين بتر[2] مىباشد كه پسر من به خانه تو آيد
و تو با كسان طعام خورى و او را ندهى و او گريهكنان بازگردد؟ و او حالا به
هيچچيز آرام نمىگيرد و طعام شما مىطلبد». درويش زمانى سر در پيش انداخت و گفت:
«اى خواجه! در ضمن اين سرّى است. از من مپرس كه پرده من دريده مىشود». خواجه
مبالغه كرد كه، «بارى بگوى.» گفت: «بدانكه آن طعام كه مىخورديم بر ما حلال بود و
بر فرزند تو حرام. نخواستيم كه فرزند تو طعام حرام بخورد.» خواجه گفت: «سبحان
اللّه! طعامى هست كه در شرع بر يكى حلال باشد و بر يكى حرام؟» درويش گفت: «در قرآن
مجيد نخوانده و نشنيدهاى كه: فَمَنِ اضْطُرَّ فِي
مَخْمَصَةٍ[3]. هركه درماند به بيچارگى و تنگدستى، مردار بر وى حلال است و بر
آنكس كه درمانده نباشد