«تواضع ميوه علم و دانش است.» و فرموده: «التكبّر عين الحماقة.»[1] يعنى: «تكبر عين حماقت است.» و فرموده: «التّواضع زكاة الشّرف.»[2] يعنى: «تواضع و فروتنى زكات شرف و بزرگى است.» يعنى، همچنانكه به سبب زكات مال پاك [100 آ] مى‌شود و نموّ مى‌نمايد، به سبب تواضع طهارت نفس و نموّ و رفعت آن حاصل مى‌شود. و فرموده:

«التّواضع اشرف السّرور.»[3] يعنى: «تواضع شرف سرورى است.» و فرموده: «التّكبر فى الولاية ذلّ فى العزل.»[4] يعنى: «تكبّر در ولايت و حكومت ذلّت و خوارى است در وقت عزل.» و فرموده: «التّواضع سلّم الشّرف و التّكبّر رأس التلف.»[5] يعنى: «تواضع نردبان شرف و بزرگى است و تكبّر سر تلف است.» و فرموده: «ايّاك و الكبر فانّه اعظم الذّنوب و آلام العيوب و هو حلية ابليس.»[6] يعنى: «بپرهيز از تكبّر، به درستى كه آن اعظم گناهان و آلام عيبهاست و حيله و زيور ابليس است.»

و فرموده: «آفة الشّرف الكبر.»[7] يعنى: «آفت شرف و بزرگى تكبّر است.» و فرموده: «بكثرة التّواضع يتكامل الشّرف.»[8] يعنى: «به بسيارى تواضع متكامل مى‌شود شرف و بزرگى.» و فرموده: «تواضعك ينبئ عن شريف خلقك.»[9] يعنى: «تواضع تو اخبار مى‌نمايد از خلق شريف تو.» و فرموده: «تواضع الشّريف يدعو الى كرامته.»[10] يعنى: «تواضع شريف داعى به كرامت اوست.» و فرموده: «تكبر الدّنىّ يدعو الى اهانته.»[11] يعنى: «تكبّر دنى داعى به اهانت و خوار ساختن اوست.»

و فرموده: «ثمرة التّواضع المحبة و ثمرة التّكبّر الحسبة.»[12] يعنى: «ميوه تواضع دوستى است، چه متواضع را همه خلق دوست دارند و ميوه تكبر حسبه است.» يعنى، مردمان او را سبّ نمايند و بد گويند. و فرموده: «حاصل التّواضع الشّرف.»[13] يعنى:

«حاصل تواضع شرف و بزرگى است.» و فرموده: «عجبت لمتكبّر كان امس نطفة و هو

[1] - همان، ش 889.

[2] - همان، ش 939.

[3] - همان، ش 984:« التواضع اشرف السؤدد».

[4] - همان، ش 1000.

[5] - همان، ش 1051.

[6] - همان، ش 2652.

[7] - همان، ش 3919.

[8] - همان، ش 4287.

[9] - همان، ش 4453.

[10] - همان، ش 4582.

[11] - همان، ش 4583.

[12] - همان، ش 4613.

[13] - همان، ش 4914.