responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : اخلاق اسلامى نویسنده : ديلمى، احمد؛ آذربايجانى، مسعود    جلد : 1  صفحه : 54

حبيب‌خدا 6 مى‌يابد و تا آن‌جا پيش مى‌رود كه از محرمان حريم عترت مى‌گردد.

قرآن كريم سرچشمه معرفت و راه‌هاى شكوفايى و موانع كارآمدى آن را بارها خاطرنشان كرده است. در سوره شمس پس از قسم‌هاى مكرر كه آخرين آنها سوگند به نفس و جان آدمى است، مى‌فرمايد: «سپس پليدكارى و پرهيزگارى‌اش را به آن الهام كرد».[1]

مراد از الهام همان علم است كه به‌صورت تصور و تصديق در جان آدمى نهاده شده است.

الهامِ فجور و تقوا از جانب خداوند بدين معنا است كه بدى و نيكى رفتار انسان را به‌طور فطرى به او آموخته است؛ مثلًا انسان به‌طور آشكار قادر است پليدى خوردن مال يتيم را از مصرف اموال خويش، تميز دهد.[2]

و در سوره روم مى‌فرمايد:

پس روى خويش را به سوى دين يكتا پرستى فرا دار، در حالى كه از همه كيش‌ها روى برتافته‌اى و حق‌گرا هستى، به همان فطرتى كه خدا مردم را بر آن آفريده است. آفرينش خداى [فطرت توحيدى‌] را دگرگونى نيست. اين است دين راست و استوار، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.[3]

در اين آيه دين كه مجموعه‌اى از باورها و تعاليم اخلاقى، حقوقى و ... است، امرى فطرى انگاشته شده است كه شناسايى و گرايش به آن در سرشت آدمى نهادينه گشته است.[4]

3. وحى‌

دو راهكار پيش‌گفته اگرچه در بسيارى موارد راهگشاى‌اند، لكن كارآمدى آنها منحصر به امور كلى و اصولى است و در مقام تعيين و تفصيل جزئيات، سخت آسيب‌پذير، ناكارآمد و اختلاف برانگيزند.

بر همين اساس در نظام‌هاى اخلاقى مبتنى بر خدامحورى، «وحى» رهيافت سومى است كه دو طريق پيشين را تكميل مى‌كند. وحى به‌دليل توانمندى در تعيين و تفسير مفاهيم اخلاقى و پرداختن به جزئيات آنها نقش اول را در باب شناسايى عمل اخلاقى دارد؛ اگرچه‌


[1] - فَأَلْهَمَها فُجورَها و تقواها.( سوره شمس، آيه 8.)

[2] - علامه طباطبايى: الميزان، ج 20، ص 297- 298

[3] - سوره روم، آيه 30

[4] - ر. ك: علامه طباطبايى: الميزان، ج 16، ص 178

نام کتاب : اخلاق اسلامى نویسنده : ديلمى، احمد؛ آذربايجانى، مسعود    جلد : 1  صفحه : 54
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست