[مردمان هستند بر دين ملوك‌]

202-

مقتبس است از مضمون اين خبر:

النَّاسُ عَلَى دين مُلُوكهمْ‌

[1].

كه:

عَلَى دين مَليكهمْ‌

. [1] نيز روايت شده و مؤلف اللؤلؤ المرصوع (ص 95) آن را از موضوعات مى‌شمارد.

[ص 28 احاديث مثنوى‌]

[با زلال نهر جوها شد زلال‌]

203-

مأخوذ است از گفته‌

مولاى متّقيان على- 7-:

الْمَلكُ كَالنَّهْر الْعَظيْم تَسْتَمدُّ منْهُ الْجَدَاولُ فَإنْ كَانَ عَذْبَاً عَذُبَتْ وَ إنْ كَانَ ملْحاً مَلُحَتْ‌[2].

شرح نهج البلاغة، ج 20، ص 541

مَثَلُ الامَام كَمَثَل عَيْنٍ عَظيمَةٍ صَافيَةٍ طَيِّبَةٍ الْمَاءُ يَجْرى منْهَا الَى نَهْرٍ عَظيمٍ فَيَخُوضُ النَّاسُ النَّهْرَ فَيُكَدِّرُونَهُ وَ يَعُودُ عَلَيْهمْ صَفْوَ الْعَيْن فَانْ كَانَ الْكَدَرُ منْ قَبْل الْعَيْن فَسَدَ النَّهْرُ[3].

ابو مسلم خولانى، حلية الاولياء، ج 2، ص 126 [ص 28 احاديث مثنوى‌] ... شيخ عطار در شرح حال شقيق بلخى گويد: هارون گفت زيادت كن گفت (شقيق بلخى) تو چشمه‌اى و عُمّال، جويها. اگر چشمه روشن بود به تيرگى جويها زيان ندارد.

______________________________ [1] و در كشف الغمة ج 2 ص 21 در شرح حال امام حسين 7 به عنوان حديث و مَثَل نقل شده است‌

[1] - مردم از دين فرمانروايانشان تبعيت مى‌كنند.

[2] - زمام دار مانند نهر بزرگى است با جويهايى كه از آن مدد مى‌گيرند. اگر آب نهر گوارا باشد، آب جويها نيز گوارايند. اما اگر آب نهر شور باشد آب جويها هم شور خواهد بود.

[3] - امام مانند چشمه‌اى است پر آب، زلال و گوارا كه به نهر بزرگى جارى شده باشد. آمد و رفت مردم در درون نهر هر چند گل آلودش مى‌كند اما چون چشمه، زلال است آب نهر هم زلال خواهد شد. آلودگى نهر آن گاه( هميشگى و نگران كننده) است كه آب از سر چشمه گل آلود باشد.