نام کتاب : قصه در قرآن نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 23
پيامبر
گرامى اسلام مىفرمايد: «براى گسترش خصلتهاى شرافتمندانه و شايسته اخلاقى
برانگيخته شدم.»[1]
بنابراين
داستانهاى قرآن گرايشى اخلاقى- تربيتى دارد و در پى رشد و پرورش ايمان به خدا،
عمل صالح و رفتار نيك در منش فرد و جامعه است. شايد تفسير «هدى و رحمة» در آيه
پيشين همين پرورش صفات والاى انسانى باشد؛ شاهد آنكه از حضرت رسول صلى الله عليه
و آله روايت شده است: «خداوند مرا رحمتى براى همه جهانيان برانگيخت.»[2]
4.
حكمت آموزى
از
ديگر ويژگىهاى داستانهاى قرآن، حكمتآموزى و كشف حقايق هستى، سنتهاى تاريخى و
قوانين حاكم بر سرنوشت بشر و محيط اوست. خداوند متعال اراده كرده است كه انسان در
زندگى، حق انتخاب داشته باشد و در پيمودن راه خويش، انديشه و دانش را به خدمت
گيرد. در اين راه، حقايق هستى با حركت تكاملى انسان پيوند دارد، از اين رو يكى از
اهداف مهم رسالت، تعليم شريعت و حكمت آموزى است تا معيارى براى يافتن راه سعادت و
زندگى شرافتمندانه باشد.
شايد
به سبب همين ويژگى، قرآن در نقل داستانها و حوادث تاريخى، به آنچه در راستاى اين
هدف قرار مىگيرد، بسنده مىكند. عبارت «و تفصيل كلّ شيء» در آيه پيشين، به اين
ويژگى اشاره دارد؛ زيرا در قصههاى قرآن، از هر باب هزار باب گشوده مىشود، پس
قابليت تفصيل دادن همه چيز را دارد. نظير اين توصيف درباره
[1] . بحارالانوار، ج 16، ص 286. علامه مجلسى اين حديث
را از حضرت على عليه السلام چنين نقل مىكند:« سمعتُ رسول اللَّه صلى الله عليه و
آله يقول:" بعثت بمكارم الاخلاق و محاسنها."» متّقى هندى در كنزالعمال(
ج 3، ص 16، حديث 5217) آن را با اين عبارت آورده است:« إنّما بعثت لأُتمّم مكارم
الاخلاق ....»