خيانت همسران نوح و لوط

قرآن مى‌فرمايد: «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَ امْرَأَتَ لُوطٍ كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ مِنْ عِبادِنا صالِحَيْنِ فَخانَتاهُما»[1].

خرده گرفته‌اند كه چرا در اين آيه، ناموس بنده صالح خدا رسوا شده است؟

خيانت در اين آيه به معناى عمل منافى عفت نيست، هرگز! بلكه تنها، مخالفت با شوهر و انكار پيامبرى او مراد است. فيض كاشانى مى‌گويد:

با نفاق و رو در رو شدن، به شوهران خود خيانت كردند.[2]

اين آيه به برخى از همسران پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم گوشزد مى‌كند كه راز وى را بر ملا ساخته رو در روى ايشان ايستادند، چنان كه در ابتدى سوره نيز آمده بود؛ بنابراين لحن آيه عتاب آلود است و روى سخن آن، با همسران پيامبر: «إِنْ تَتُوبا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِيلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذلِكَ ظَهِيرٌ»[3]. ابن عباس مى‌گويد:

همواره مشتاق بودم كه از عمر نام آن دو همسر پيامبر را كه خداوند در قرآن خطاب به آنها فرموده است: «إِنْ تَتُوبا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما»، بپرسم؛ تا اين كه عمر به سفر حج رفت و من همراه او بودم.

چون در ميانه راه، عمر به كنارى براى قضاى حاجت رفت، من هم براى قضاى حاجت از جمع كناره گرفتم. وقتى برگشت آب بر دستانش ريختم و وضو گرفت. گفتم: «اى امير مؤمنان، آن دو همسر پيامبر كه خدا درباره ايشان، آن جمله را فرمود، چه كسانى بودند؟» گفت: «اى ابن عباس، از تو عجيب است [كه خبر نداشته باشى‌]. آن دو عايشه و حفصه بودند.» سپس نقل داستان آن دو در اين قضيه را آغاز كرد.[4]

[1] . تحريم، 10.

[2] . تفسير صافى، ج 2، ص 720.

[3] . تحريم، 4.

[4] . بنگريد به: الدر المنثور، ج 8، ص 220.