نام کتاب : قرآن و فرهنگ زمانه نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 185
همو در كتاب
«الحيوان» به مناسبت بيان لزوم پرهيز از چشمها و دلهاى بدبين و آزمند مىنويسد:
دانشمندان
فارس و هند و طبيبان يونان و خردمندان عرب و افرادِ با تجربه و متكلمان صاحبنظر،
غذا خوردن در برابر چشم درندگان را خوش نمىدانستند. اين، از ترس تأثيرات نفسانى و
چشم آنها بود؛ زيرا در نگاه آنان اشتها و حرص و خواهش و تمنا وجود دارد و از همين
رو از منافذ بدن آنها، همواره بخار بدبو خارج مىشود و از چشمانشان، شر و
مفسدههايى برمىخيزد كه با طبيعت انسانها ناسازگار است ... به همين جهت دوست
نداشتند كه هنگام خوردن، خادمانى بالاى سرشان بايستند و مگسها را دفع كنند يا
آشاميدنى بگردانند؛ مبادا حالات نفسانى يا چشمشان بر آنها تأثير بگذارد. آنها
همواره دستور مىدادند كه نخست، خادمان را سير كنند، سپس خود پذيرايى شوند. همچنين
مىگفتند: سگ و گربه خانگى را پيش از سفره گستردن، برانيد يا آن كه چيزى- هر چند
استخوان باشد- پيشش بيندازيد و آن را سرگرم خوردن كنيد.
حكيمى
را ديدم كه لقمه نانى از دستش افتاد. هنگامى كه سرش را برگرداند، غلامى را ديد كه
به غذايش خيره شده است و از گرسنگى، آب دهانش را مىبلعد. آن حكيم اشتهاآور و زيبا
غذا مىخورد و بر غلامانش تنگ مىگرفت.
حكما
مىپندارند كه نفوس درندگان و چشمهاى آنان در اين زمينه، بدتر و پليدتر است [؛
زيرا نگاهشان آميخته با حرص و بد ذاتى است]. اين سخن حكما با گفتههايشان درباره
تأثير نگاه اعجابآميز، رابطهاى تنگاتنگ دارد. آنها گفتهاند: كسانى را ديدهايم
كه به چشم شورى معروفاند و چشم زدنهاى بسيارى از ايشان ديده شده است كه
نمىتوان
نام کتاب : قرآن و فرهنگ زمانه نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 185