ديگرى نيز براى اين اعترافِ خودپنداشته استناد جسته‌اند؛ مانند آيات مربوط به ساحران در سوره بقره و سوره فلق: «النَّفَّاثاتِ فِي الْعُقَدِ»[1]. در ادامه، درباره انواع سحر و ديدگاه دانشمندان مسلمان در اين مقوله سخن خواهيم گفت و روشن خواهد شد كه اين آيات از پندار اينان فاصله بسيار دارد و هرگز، در قرآن اعترافى به حقيقت داشتن سحر وجود ندارد.

انواع سحر

سحر در لغت، به معناى هر چيز پنهان است كه به سبب ظرافت و دقتش، تأثيرگذار باشد؛ بنابراين برخى از سخنورى‌ها سحر است. فخر رازى سحر اصطلاحى را به هشت نوع تقسيم كرده است:

1. يارى جستن از ستارگان به گمان آن كه تدبير اين عالم به دست آنهاست. اين عقيده به كلدانيان- كه ستاره‌پرست بودند- نسبت داده مى‌شود. آنها براى رفع نيازها و دفع رقيبان، از ستاره‌ها بهره مى‌جستند.

از ميان متكلمان اسلامى، عدليه (اماميه و معتزله) واقعيت داشتن اين نوع سحر را انكار كرده، در مواردى آن را شرك مى‌دانند. در برابر اين گروه، اشاعره به اعتبار اين كه تأثيرگذارى ستارگان، جزو علل و عوامل طبيعى و در اختيار خداوند است، آن را باور دارند.

2. سحر كسانى كه قدرت تخيل و نفس قوى دارند و به يارى آن، بر افراد ضعيف النفس تأثير مى‌گذارند. اگر نفس از تلقين‌هاى ديگران تأثير بپذيرد، آن را يقينى مى‌پندارد و بدان گرايش مى‌يابد؛ پديده‌اى كه بسيار واقع مى‌شود.

3. يارى‌جويى از ارواح پليد زمينى كه بدان تسخير شياطين جن نيز گفته‌

[1] . فلق، 4.