اين‌ها نمونه‌هايى بودند از روايات شيعه كه در كتب معتبر وارد شده و مورد دست‌آويز قايلين قول به تحريف قرار گرفته است، در حالى كه روشن شد هيچ‌گونه ربطى به مسأله تحريف ندارد.

گزارشى از كتاب «فصل الخطاب»

در پايان مناسب آمد تا گزارشى كوتاه از كتاب «فصل الخطاب» ارائه شود تا سستى كتاب و نادرستى دلايل مطرح‌شده در آن روشن شود.

اين كتاب جنجال آفرين‌[1] (كه در تاريخ 28/ ج 2/ 1292 ه تأليف و در 12/ شوال/ 1298 ه به چاپ رسيده) داراى سه مقدمه و دوازده فصل و يك خاتمه است:

در مقدّمه نخست روايات جمع و تأليف قرآن را كه از نظر متن مختلف و گوناگونند يادآور مى‌شود و متذكر مى‌شود كه جمع و تأليف قرآن همگون با تأليف ديگر كتب نمى‌باشد و در نتيجه نمى‌توان نظم و ترتيبى كه در ديگر مؤلفات است در قرآن انتظار داشت.

در مقدّمه دوم انواع تغيير و تحريف متصوّر در قرآن را بيان مى‌دارد كه برخى ممتنع و برخى ممكن و محتمل است. در مقدّمه سوم گفتار بزرگان علماى شيعه را در اين باره نقل و احيانا نقد مى‌كند.

فصول دوازده‌گانه در واقع دلايل اثباتى او را تشكيل مى‌دهد كه به شرح زير است:

[1] از همان روز نخست كه حاجى نورى اين كتاب را نوشت و چاپ گرديد، در حوزه‌هاى علميه شيعه و سرتاسر جهان تشيّع جنجالى برپاشد و اين عمل نارواى حاجى مورد انتقاد و نكوهش سخت قرار گرفت، مرحوم سيد هبة الدين شهرستانى- از علماى بزرگ عراق- كه در آن روزگار در حوزه علميّه سامراء از طلّاب جوان و پرشور به شمار مى‌رفت، مى‌گويد:« حوزه همچون درياى خروشان، عليه حاجى نورى و كتاب او به تلاطم درآمد و مجلس و محفلى نبود كه عليه او نخروشد و با زبان‌هاى برّنده و عباراتى تند او را مورد نكوهش و ملامت قرار ندهند و طوفان سهمگينى عليه او سرتاسر حوزه را فرا گرفته بود».( رجوع شود به نامه وى در كتاب البرهان- بروجردى، ص 143). نيز از همان ابتدا كتاب‌ها و رساله‌هاى فراوان در ردّ آن نوشته شد كه اولين آن‌ها كتاب« كشف الإرتياب» نوشته معاصر وى شيخ محمود معروف به معرّب تهرانى است. پس از آن پى‌درپى نوشته‌هاى زيادى در اين باره عرضه شده است.( صيانة القرآن، ص 115 به بعد).