اين روشن‌فكران دچار دو اشتباه شده‌اند:

1. براى تحقيق و بررسى نمونه‌هاى وحى آسمانى به كتاب‌هاى تحريف‌شده كه ترجمه‌هاى ناقص و آميخته با تصرّفات ديگران است رجوع كرده‌اند. در حالى كه قبلا مى‌بايست از صحت اين نوشته‌ها اطمينان پيدا مى‌كردند.

2. انسان را موجودى مادى فرض كرده‌اند. حال آنكه انسان تركيبى از روح و جسد است كه روحش از سنخ ملأ اعلى است و سنخيت كه شرط برقرارى رابطه محسوب مى‌شود، وحى را امكان‌پذير مى‌كند.

در بيان بعد ملكوتى انسان، مولوى عارف بلندآوازه مى‌گويد:

مشابه بيت فوق به زبان عربى توسط دانشمند بزرگ ابن سينا نيز بيان شده است:

و در اشعار منسوب به حضرت امير المؤمنين عليه السّلام آمده است:

در اين بيت به اين واقعيت اشاره شده است كه تمامى مراتب عالم وجودى در وجود انسان نهفته است.

مسأله روحانيت انسان و سنخيّت او با ملأ اعلى در جاى خود به طور مفصل بحث شده است. ولى براى اينكه بتوانيم بحث وحى و جايگاه آن را بخوبى روشن سازيم، به توضيحاتى چند از قرآن و حديث اشاره مى‌كنيم.

روحانيّت انسان‌

روحانيّت انسان يكى از مسائلى است كه از ديرباز فكر بشر را به خود مشغول ساخته است. توجّه به اين مسئله باعث شده كه موضوع روحانيت انسان در فلسفه، فرهنگ و هنر نيز جايگاه خاصى پيدا كند. همچنين در قرآن و حديث بارها بدان اشاره شده و در فلسفه اسلامى نيز اين مسئله مطرح بوده است. در اينجا به گوشه‌اى‌