جانب خداوند سفارش است كه همسران تا يك سال از تركه شوهر [اموال باقى‌مانده شوهر] بهره‌مند شوند و از خانه‌اى كه در آن سكونت داشته‌اند رانده نشوند و اگر خود بيرون رفتند باكى نيست.

گويند: اين آيه طبق سنت پيشين، حق ميراث زن از شوهر، همان بهره بردن از تركه شوهر خود تا يك سال بوده و بيش از آن ارثى نمى‌برد و عدّه زنان شوهر مرده نيز تا يك سال بوده است. سپس با تشريع ارث همسران شوهر مرده، به ميزان يك‌چهارم اموال باقى مانده، در صورت نداشتن فرزند، و يك‌هشتم، در صورت فرزند داشتن شوهران‌[1]، و نيز با تشريع عدّه وفات به چهار ماه و ده روز[2]، آيه يادشده منسوخ گرديد. يعنى محتواى آن نسخ شده گرچه لفظ آن باقى مانده است‌[3].

البته ميان آيات ميراث و عدّه و آيه تمتّع، بر حسب ظاهر تنافى وجود ندارد و امكان دارد كه آيه تمتّع يك امر استحبابى باشد- چنان چه استاد فرموده‌اند- و آيه ميراث و آيه عدّه اصل فريضه را بيان داشته است. ولى مفسران دعوى اجماع (اتفاق اهل نظر) نموده‌اند كه محتواى آيه تمتّع كاملا منسوخ گرديده است. سيد عبد اللّه شبّر مى‌گويد: «هذه الآية منسوخة بالإجماع»[4]. علاوه بر اين، روايات بسيارى منسوخ بودن آيه را تأييد كرده است‌[5]. ازاين‌رو منسوخ بودن آيه فوق الذكر را به دليل اجماع و روايات ثابت نموده‌اند.

در اينجا اين نكته قابل تذكّر است كه در آيه «امتاع» عبارت الزام‌آورى به چشم نمى‌خورد و عدّه يك سال از آيه به دست نمى‌آيد. صرفا مستفاد از آيه آن است كه بر ورثه شايسته است كه زن پدر خود را تا يك سال از خانه سكونتى وى بيرون نكنند، تا از زندگى‌اى كه داشته همچنان بهره‌مند شود. به‌ويژه عبارت «فإن خرجن فلا جناح» مى‌رساند كه نشستن در خانه براى زن يادشده الزامى نيست. از ظاهر آيه، نه ميراث و نه عدّه يك سال فهميده نمى‌شود، جز با كمك اجماع و روايات يادشده.

[1] اين تفصيل در آيه 12 سوره نساء آمده.

[2] آيه تربّص أربعة أشهر و عشرا- سوره بقره: 234.

[3] ر. ك: فيض كاشانى، تفسير صافى، ج 1، ص 204.

[4] تفسير شبر، چاپ قاهره، ص 76.

[5] ر. ك وسائل الشيعة، باب 30،( ابواب عدد)، ج 22، ص 239- 237. سيوطى، الدر المنثور، ج 1، ص 309.