ثالثا عاصم، اختصاصا اسناد طلايى و عالى قرائت خود را به ربيب خود حفص‌[1] منتقل كرده و نه به هيچ‌كس ديگر! و اين فضيلت بزرگى است كه تنها حفص در بين ديگر قرّاء، بدان ممتاز است. اين همان شايستگى ويژه است كه براى حفص فراهم آمد تا مسلمانان به او روى آورند و تنها قرائت او را بپذيرند. حفص مى‌گويد: «عاصم به من گفت: قرائتى را كه به تو آموختم، همان قرائتى است كه از ابو عبد الرحمن سلمى اخذ كرده‌ام و او عينا از على عليه السّلام فرا گرفته است و قرائتى را كه به ابو بكر بن عياش آموختم، قرائتى است كه بر زر بن حبيش عرضه كرده‌ام و او از ابن مسعود اخذ كرده بود»[2].

در اينجا مناسب آمد به نكته‌اى اشاره شود: علّامه طبرسى در تفسير سوره تحريم ذيل آيه 3 «عرّف بعضه و أعرض عن بعض» در بخش قرائت آيه مى‌گويد:

«كسائى تنها كسى است كه «عرّف» را با تخفيف «راء» خوانده و ديگر قرّاء همگى با تشديد خوانده‌اند». آن‌گاه گويد: «ابو بكر بن عياش- يكى از دو راوى عاصم- قرائت تخفيف را اختيار كرده» و از وى نقل مى‌كند كه گفته است: «اين يكى از ده قرائاتى است كه در قرائت عاصم وارد ساخته‌ام كه از على عليه السّلام فرا گرفته بود، خواستم تا قرائت على را خالص گردانم».

سپس اضافه مى‌كند: «قرائت تخفيف، قرائت حسن بصرى و ابو عبد الرحمن سلمى است و ابو عبد الرحمن سلمى اگر كسى را مى‌ديد كه با تشديد مى‌خواند او را با سنگ‌ريزه مى‌زد»[3].

طبرى در همين مورد مى‌گويد: «تمامى قرّاء شهرها و بلاد اسلامى جز كسائى، با تشديد خوانده‌اند و اين كسائى است كه قرائت تخفيف را نيز به حسن بصرى و ابو عبد الرحمن سلمى و قتاده نسبت داده است»[4].

در كتب قرائات تصريح دارند كه جز كسائى كسى با تخفيف نخوانده‌[5] و روشن‌

[1] حفص، فرزند همسر عاصم و در دامن وى پرورش يافته بود.

[2] ابن الجزرى، طبقات القرّاء، ج 1، ص 348.

[3] مجمع البيان، ج 10، ص 312.

[4] جامع البيان، ج 28، ص 103.

[5] ر. ك: ابن جزرى، النشر، ج 2، ص 388. همان، شرح طيبة النشر، ص 407- 406. دانى. التيسير، ص 212. ابو زرعه. حجة القراءات. ص 713. ابن مجاهد. السبعة. ص 64. زاد المسير، ج 8، ص 309. محمد سالم محيسن، المهذب، ج 2، ص 417.