مستدرك حاكم نيشابورى، سنن ابو داوود طيالسى، استيعاب ابن عبدالبرّ (در شرح حال بسر بن ارطاه)، تفسير الدر المنثور، تفسير طبرى و كنزالعمال. وى رواياتى را نيز كه شاهد مدعا يا مؤيد مطلب است، مشروحاً آورده و به خوبى، حق مطلب را ادا كرده و قاطعانه، هرگونه توجيه ناروا يا تفسير غلط را- كه برخى خواسته‌اند از اين راه، پارگى را رفو كنند- پاسخ داده است. جزاه الله عن الاسلام و الدفاع عن حريم الرسالة و القرآن خير جزاء الصالحين.[1]

برخى خواسته‌اند آيه‌ (انْقَلَبْتُمْ عَلى‌ أَعْقابِكُمْ)[2] و روايات ياد شده را ناظر به اعراب باديه نشين و كسانى بدانند كه در ابتداى خلافت ابوبكر از پرداخت زكات، تا روشن شدن اوضاع، امتناع ورزيدند؛ در صورتى كه اين آيه و روايات مربوط به آن خطاب به كسانى است كه پيرامون پيامبر صلى الله عليه و آله را فرا گرفته بودند و منافق‌گونه، در پى طرح و تهيه نقشه براى آينده خويش بودند.

شاهد مطلب، گفتار ابن عبدالبر در كتاب استيعاب، در شرح حال بسر بن أرطأه است كه از شناعت و فضاحتِ كارهاى او سخن مى‌گويد، آن‌گاه روايت ياد شده را مى‌آورد تا روشن كند بسر بن أرطأه از نمونه‌هاى بارز اين حديث است.[3]

غرض، آن كه در ميان اطرافيان پيامبر صلى الله عليه و آله- كه به ناحق، لقب صحابه را يافته‌اند- افراد بسيارى بودند كه هرگز شايسته چنين لقب فخيمى نبودند. از نظر پيروان مكتب اهل بيت عليهم السلام، نام بردن از چنين‌

[1] . ر. ك: كتاب السبعة من السلف، ص 24- 35.

[2] . آل عمران 3: 144.

[3] . الاستيعاب، حاشية الاصابه، ج 1، ص 154- 163.