مصحف عثمان به دست خالد بن عمرو بن عثمان رسيد. وقتى كه مهدى (عباسى) به حكومت رسيد، آن مصحف را به مدينه فرستاد- و آن همان قرآنى است كه امروز در مدينه خوانده مى‌شود- و مصحف حجاج كه در درون صندوقى در پايين منبر قرار داشت، كنار گذاشته شد.

ابن زباله گفته است: مالك بن انس به من گفت: حجاج به شهرهاى مهم مصحفهايى را فرستاده بود و به مدينه هم مصحفى بزرگ ارسال نموده بود و اين مصحف در صندوقى كه در طرف راست ستونى كه نشانه مقام پيامبر (ص) است، قرار داشت و روزهاى پنجشنبه و جمعه صندوق باز مى‌شد. بعد از آنكه مهدى عباسى مصحف باارزشى به مدينه فرستاده و در صندوق گذاشته شد، مصحف حجاج برداشته شد.

سمهودى مى‌گويد: در مورد اين مصحفى كه امروز در قبه‌اى در وسط مسجد است و منسوب به عثمان مى‌باشد، كسى چيزى نگفته است.

ابن نجّار- اوّلين كسى است كه شرح حال مصحفهاى مساجد را نوشته است- مى‌گويد: مصحفهاى اوّليه به مرور زمان كهنه شده است و اوراق آنها متفرق گرديده و چيزى از آنها باقى نمانده است.[1]

مشخصات كلى مصحفهاى عثمانى‌

مصحفهاى عثمانى از نظر ترتيب سوره‌ها، نزديك به مصحفهايى است كه صحابه نوشته بودند؛ زيرا با اختلاف كمى در مصحفهاى عثمانى نيز مانند مصحفهاى صحابه، سوره‌هاى بزرگ مقدم بر سوره‌هاى كوچك نوشته شده است. حروف مصحفهاى عثمانى خالى از نقطه و علايمى بوده است كه اعراب حروف را نشان مى‌دهد. اين مصحفها به احزاب و اعشار و اخماس، تقسيم‌بندى نشده بود و مملو از غلطهاى املايى و تناقضهايى در رسم الخط بوده است كه علت آن، ابتدايى بودن خطى است كه صحابه در آن زمان مى‌شناخته‌اند.

مشخصات كلى مصحفها به شرح ذيل است:

1. ترتيب‌

قبلا نيز گفته شد كه ترتيب مصحف عثمانى، همان ترتيبى است كه در مصحف كنونى‌

[1] . سمهودى؛ وفاء الوفاء باخبار دار المصطفى؛ ج 2، ص 667- 668.