نام کتاب : آموزش علوم قرآن - ط مؤسسه فرهنگى انتشاراتى التمهيد نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 80
2. نقطه و علامت: مصحفهاى
عثمانى به مقتضاى شيوه نگارشى كه در آن زمان ميان مردم عرب رايج بود، از هر نشانه
و علامتى كه حروف نقطهدار و بىنقطه را مشخص كند خالى بود؛ لذا، بين «با»، «تا»،
«يا» و «ثا» تفاوتى نبود، «ج» و «ح» و «خ» از يكديگر تشخيص داده نمىشدند و همچنين
حركت و اعراب كلمات بهوسيله فتحه، كسره، ضمه و تنوين نشان داده نمىشد و خواننده
خود، مىبايست به هنگام قرائت، با توجه به قرائن، آنها را از يكديگر تميز مىداد و
وزن و اعراب كلمه را شخصاً مىشناخت. به همين دليل، در ابتدا قرائت قرآن فقط به
سماع و نقل موكول بود و جز از راه شنيدن، قرائت قرآن تقريباً غير ممكن بود.
در
هر صورت، علّت اصلى پيدايش اختلاف قرائت در زمانهاى بعدى، خالى بودن مصحفها از
علايم و نشانهها بود؛ زيرا مردم به شنيدن و حفظ كردن قرآن اتكا داشتند و در طول
زمان، اشتباهاتى در نقل يا شنيدن آيهاى رخ مىداد.
بهعلاوه
نفوذ و رخنه اقوام غير عرب در جزيرة العرب و افزايش جمعيت آنان با گسترش قلمرو
اسلام، خود موجب اختلاف قرائت مىشد.
3.
ناهنجارى نوشتارى: رسمالخط مصحف عثمانى، در مقايسه با رسمالخط عمومى و متداول، داراى
غلطهاى املايى و تناقضهايى در نحوه نوشتن كلمات بود، بهگونهاى كه اگر قرآن از
طريق سماع و تواتر در قرائت ضبط نمىشد و مسلمانان اين روش را از پيشينيان خود به
ارث نمىبردند و با دقت و توجه تمام به حفظ آن نمىكوشيدند، امروزه قرائت صحيح
بسيارى از كلمات محال مىنمود. علت اين امر عدم آشنايى عرب به فنون خط و روشهاى
كتابت آن زمان بودهاست.
نام کتاب : آموزش علوم قرآن - ط مؤسسه فرهنگى انتشاراتى التمهيد نویسنده : معرفت، محمد هادى جلد : 1 صفحه : 80