سيره پيامبران و صراحت قرآن نيز بر ارائه معجزه در برابر شبهه‌هاى منكران و حق ستيزان دلالت مى‌كند. هيچ پيامبرى دعوت خود را با معجزه آغاز نكرده‌است؛ (زيرا دعوت آنان عين حقّ است و فطرت و عقل بشرى آن‌را مى‌پذيرد) ولى هنگامى كه با منكران و معاندين روبه‌رو شدند و آنها درخواست معجزه مى‌نمودند- يا بدون درخواست و صرفاً براى دفع شبهات آنان- دست به اعجاز مى‌زدند.

بنابراين كاربرد معجزه براى دعوت و اثبات حقانيّت آن نيست، بلكه در رتبه دوم و هنگام برخورد با موانع از آن استفاده شده است و يك وسيله دفاعى به‌شمار مى‌رود نه وسيله تبليغى.[1]

معجزه جاويد

پيامبران در زمانهاى مختلف، معجزات گوناگونى متناسب با سطح انديشه و كمالات وجودى انسانهاى هم‌دوره خود ارائه مى‌كردند. هرچه بر آگاهى مردم افزوده مى‌شد و سطح تمدن آنها بالاتر مى‌رفت، معجزه پيامبران نيز ترقّى پيدا مى‌كرد و دقيق‌تر و لطيف‌تر مى‌گشت. قرآن، آخرين معجزه پيامبران (معجزه پيامبر اسلام) دقيق‌ترين، ظريف‌ترين و لطيف‌ترين معجزه نسبت به معجزه‌هاى ديگر انبياء است.

قرآن با شيواترين سبك، رساترين بيان و استوارترين محتوا، بر عرب آن زمان- كه يگانه مهارت آنان زبان و بيان بود- عرضه شد و لذا به خوبى تشخيص دادند سخنى كه اين‌گونه آنان را از هماوردى ناتوان سازد، نمى‌تواند ساخته دست بشر باشد.[2]

[1] . علوم قرآنى؛ ص 350- 345.

[2] . پيامبران معجزاتى انجام مى‌دادند كه از توان ماهرترين كارشناسان آن دوره بيرون بود و به اين وسيله نشان مى‌دادند كه آنچه ارائه مى‌دهند بيرون از توان بشريت است و هيچگونه ظاهرسازى در كار نيست.