درس هفدهم: سوگندهاى قرآن‌

سوگند، تأكيدى است كه براى نشان دادن اهميت مطلب به كار مى‌رود؛ البته كاربرد سوگند در مواردى است كه امر مهمّى در ميان بوده و به تأكيد مُغَلَّظ[1] نياز باشد؛ به گونه‌اى كه ادوات (ابزار خاص) تأكيد در رساندن شدت اهميت آن كفايت نكند. در قرآن نيز طبق شيوه‌هاى كلام عرب از اين روش استفاده شده است.

سوگند به چيزى ياد مى‌شود كه خود از اهميت ويژه‌اى برخوردار باشد، به گونه‌اى كه مورد توجه و عنايت شنوندگان قرار گيرد؛ زيرا سوگند در حقيقت يك نوع تشبيه است؛ يعنى همانگونه كه «مُقْسَمٌ به»[2] ثابت، استوار و پذيرفته شده است، «مُقْسَمٌ عليه»[3] نيز ثابت، استوار و مورد قبول همگان مى‌باشد.

بنابراين سوگند نه تنها آميخته‌اى از تأكيد و تشبيه است، بلكه اهميت مُقْسَمٌ به و مُقْسَمٌ عليه را نيز مى‌فهماند.

[1] . مراد از تأكيد مغلَّظ، تأكيد مضاعف و چند برابر است.

[2] . آنچه به آن سوگند ياد مى‌شود.

[3] . آنچه براى آن سوگند ياد مى‌شود.