8- رفع يك شبهه‌

ممكن است كسى عبارتى را بخواند و خيال كند كه با علم جديد نمى‌سازد.

چنين فردى بايد به چند نكته توجه كند:

1- دانش انسان عادى محدود و اندك است و خداوند مى‌فرمايد: وَ ما أُوتِيتُمْ مِنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا[1]؛ يعنى: جز اندكى، به شما دانشى نداده‌ايم. پس انسان نبايد بر منبع نور و دانش الهى يعنى سخن امام معصوم خرده بگيرد؛ زيرا ما دانش اندك داريم و هنوز به جايى نرسيده‌ايم، به عبارت ديگر معيار علم، علم امام- عليه السّلام- است نه علم ما. اگر نكته‌اى را در نيافتيم بدانيم كه هنوز به حكمت دانش امام نرسيده‌ايم.

2- بسيارى از سخنان امام صادق- عليه السّلام- در گذشته‌ها غريب مى‌نمود ولى امروزه با كشفهاى تازه حقيقت آنها روشن شده. اى بسا اين سخنان نيز امروزه معلوم نگردد و بشرهاى آينده با پيشرفت دانش به آنها دست يابند، مگر همه دانش را در اختيار اين نسل گذاشته‌اند تا قضاوت نهايى با ما باشد؟

3- هر جا كه شبهه‌اى پيش آمد بايد از دانشمندان اسلامى و متخصصان لغت‌شناس پرسش نمود؛ زيرا بسيارى از رازها با «الفاظى» بيان شده كه قابل تدبر و انديشه است و چه بسا در مرحله اول معنى خاصى ندهد ولى وقتى در آن لغت و معناى آن در آن اعصار و ... تدبر شود به كشف عظيمى دست يابيم.

در جايى امام- عليه السّلام- سردى زمين را يكى از شگفتيها شمرده‌اند. اى بسا كسى به محض ديدن اين عبارت- العياذ باللَّه- بر منبع علم الهى خرده بگيرد كه درون زمين داغ و سوزان است، اين شخص غافل، به عمق سخن امام و اينكه با قرينه‌هاى فراوان مقصود امام همين پوسته زمين بوده است، بدرستى پى نبرده و

[1] سوره اسراء، آيه 85.