تغيير پيمانه صاع و مد پيامبر صلى اللَّه عليه و آله‌

همچنين تغيير صاع و مدّ[1] پيامبر صلى اللَّه عليه و آله، كه در حقوق واجب و مستحب طبق آن پيمانه مى‌شد. زياد كردن مقدار پيمانه توسط عمر جز شرّ نتيجه‌اى نداشت زيرا در كفاره قسم و ظهار[2] طبق آن مقدار واجب از غلّات به فقرا داده مى‌شد، و پيامبر صلى اللَّه عليه و آله هم فرموده بود:

«خداوندا، بر مدّ و صاع ما بركت عنايت فرما». مردم بين او و اين كارش مانع نشدند، بلكه راضى شدند و كارى كه انجام داده بود قبول كردند.

غصب فدك‌

همچنين گرفتن او و رفيقش فدك را، در حالى كه در دست فاطمه عليها السّلام و در تصرّف او بود و از زمان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از غلّه و محصول آن استفاده مى‌كرد. از او بر آنچه در دستش بود شاهد خواست و سخن او را تصديق نكرد و ام ايمن را هم تصديق نكرد. در حالى كه او به يقين مى‌دانست- همان طور كه ما مى‌دانيم- فدك در دست او بود، و براى او جايز نبود نسبت به آنچه در دستش بود از او شاهد بخواهد و نه او را در باره آن متّهم كند.

مردم هم از اين كار او خشنود شدند و او را ستايش كردند و گفتند: «پرهيزكارى و فضيلت او را بدين كار وادار كرد»! كار زشتشان هنگامى زيبا جلوه كرد كه از سخن اوّل خود برگشتند و گفتند: «گمان مى‌كنيم فاطمه هرگز غير حق نمى‌گويد و على هم جز به حق شهادت نداده است. اگر با ام ايمن زن ديگرى بود فدك را براى فاطمه امضا مى‌كرديم»! و با اين كار نزد جهّال منزلت بيشترى پيدا كردند.

[1] صاع و مدّ دو پيمانه اندازه‌گيرى در كيل است كه صاع واحد بزرگ و مدّ واحد كوچك است. از آنجا كه اندازه اين دو پيمانه بايد دقيق باشد پيامبر صلى اللَّه عليه و آله مقدار دقيق آن را تعيين فرمودند. ولى عمر مقدار پيامبر صلى اللَّه عليه و آله را تغيير داد و آن را زيادتر كرد.

[2]« ظهار» عملى بود كه در جاهليّت انجام مى‌شد و در اسلام براى كسى كه چنين كارى انجام دهد كفاره قرار داده شد، و آن اين بود كه مردى به همسر خود بگويد:« ظهرك علىّ كظهر امّى» و خلاصه معنايش اين است كه:« تو مثل مادرم بر من حرام هستى».