نسخه‌هاى نوع «ب» و سند ديگرى در اوّل نسخه‌هاى نوع «د» است. در رجال نجاشى و فهرست شيخ طوسى سند ديگرى موجود است. يك سند ديگر در رجال كشى، و سندى هم در الذريعه است كه رويهم 21 سند مى‌شود.

براى ملاحظه عين اسناد به بخش دهم اين مقدمه كه مربوط به نسخه‌هاى خطى كتاب سليم است، و نيز به سر آغاز كتاب سليم مراجعه شود[1]. در اينجا فقط توضيحى در باره 16 سند نسخه‌هاى نوع «الف» تقديم مى‌شود:

اسناد تا شيخ طوسى به چهار سند متصل مى‌شود. از شيخ طوسى تا سليم هم به چهار سند مى‌رسد و حاصل ضرب چهار سند قبل از شيخ طوسى در چهار سند بعد از او شانزده سند مى‌شود.

تحقيقى در باره ابان بن ابى عياش‌

از آنجا كه در قسمت اوّل اين مقدمه، شرح كامل زندگى سليم و ابان گذشت، در بحث حاضر فقط به ذكر مدارك و نيز چند جهت مهم در باره ابان مى‌پردازيم.

قابل توجه اينكه مطالب مربوط به ابان به دو علّت از اهميّت خاصّى برخوردار است:

اوّل: ابان اوّلين و تنها ناقل كتاب از مؤلف است، و اگر امانتدارى و محافظت او نبود اكنون اثرى از اين كتاب بزرگ باقى نمانده بود.

دوّم: كسانى كه احوال ابان را مورد بررسى قرار داده‌اند آن را بطور كامل بررسى نكرده‌اند و اكثرا از نسبتهاى نارواى مخالفين به او غافل مانده‌اند. البته عده‌اى از متأخرين متوجه اين نكته شده‌اند. بنا بر اين ضرورت دارد حقايق مربوط به ابان كاملا روشن شود.

اسم و نسبت ابان‌[2]

اسم و القاب كامل ابان بن ابى عياش در كتب رجال و تاريخ چنين است: شيخ‌

[1] به ص 138 و 192 از همين كتاب مراجعه شود.

[2] معجم رجال الحديث: ج 1 ص 18. اعيان الشيعة: ج 5 ص 48. مناقب ابن مغازلى: ص 212 ح 256.

عيون اخبار الرضا عليه السّلام: ج 1 ص 42. ميزان الاعتدال: ج 1 ص 10 و 12. المجروحين( ابن حبان): ج 1 ص 96. المعارف( ابن قتيبة): ص 239. امالى شيخ طوسى: ج 2 ص 70. كتاب حاضر ص 193 و 194.