مناوله و قرائت در نقل كتاب سليم‌

از جمله روشهاى نقل حديث «مناوله» است، و منظور آن است كه مؤلّف يا راوى با دست خود كتاب را به شخصى كه مى‌خواهد از او روايت كند منتقل نمايد.

ارزش سند آنگاه بيشتر مى‌شود كه «قرائت» هم به مناوله اضافه شود به اين معنى كه مؤلّف يا راوى، كتاب را براى كسى كه به او تحويل مى‌دهد بخواند، يا تحويل‌گيرنده بخواند و مؤلّف يا راوى گوش فرا دهد و صحّت آن را تأييد كند.

در نقل كتاب سليم مناوله و قرائت مكرّر انجام شده، كه موارد زير در مدارك مربوط به كتاب تصريح شده است‌[1].

1. مناوله كتاب از دست سليم به ابان، و قرائت سليم براى او، در سال 76.

2. مناوله كتاب از دست ابان به ابن اذينه، و قرائت ابان براى او، در سال 138.

3. قرائت كتاب بر ابو عبد الله مقدادى در سال 520 در نجف.

4. قرائت كتاب بر حسن بن هبة الله بن رطبة در سال 560 در كربلا.

5. قرائت كتاب بر هبة الله بن نما در سال 565 در حله.

6. قرائت كتاب بر ابن شهرآشوب در سال 567 در حله.

اينها موارد تصريح شده بر مناوله و قرائت كتاب سليم بود. مسلّما موارد بسيارى نيز بوده كه در تاريخ ثبت نشده است. همچنين مخفى نماند كه مناوله و قرائت كتاب دلالت بر وجود نسخه‌هاى خطى كتاب در تاريخهاى مزبور مى‌نمايد، اگر چه خصوصيات آن نسخه‌ها بدست ما نرسيده باشد.

تعداد سندهاى منتهى به كتاب‌

كتاب سليم بيست و يك سند معتبر دارد كه از نظر رجال و اسناد جنبه مهمّى براى اين كتاب تلقّى مى‌شود و كمتر كتابى از چنين خصوصيّتى برخوردار است.

توضيح اين 21 سند چنين است:

اسناد اوّل نسخه‌هاى نوع «الف» شامل شانزده طريق است. يك سند هم در اوّل‌

[1] به سر آغاز كتاب سليم در ص 192 همين كتاب مراجعه شود.