دوام و بقاى حيات انسان، در گرو اجراى قوانين الهى است و رهايى مردم از هرج‌ومرج، بدون تعيين حاكم ممكن نيست. از طرفى لطف بر خداوند ضرورى است؛ پس تعيين والى بر خداوند ضرورى است.[1] لذا به طريق شكل اوّل:

الف) برگزيدن امام از طرف خدا لطف است؛

ب) لطف واجب الاجراست؛

پس: برگزيدن امام از سوى خدا واجب است.[2] شيعه با استدلال، درصدد تبيين و اثبات سه ديدگاه بوده است:

1. رياست و فرمانروايى براى جامعه بشرى لازم و ضرورى است؛

2. عقل به اين ضرورت حكم مى‌كند؛

3. نصب و تعيين امام بر خداوند لازم است.[3]

ب) دليل عقلى مبتنى بر حكمت‌

اين دليل براساس حكمت الهى است؛ چرا كه در جاى خود ثابت شده كه حكمت، جزء صفات الهى است.

پيش از پرداختن به دليل حكمت، توضيح كوتاهى در باب «حكمت الهى» ذكر مى‌كنيم.

«حكمت» از صفات فعليه خداوند و داراى دو معناى عمده است و فعل حكيمانه به امور زير اطلاق مى‌شود:

[1] - ابو الحسن شعرانى، كشف المراد فى شرح تجريد الاعتقاد، ص 507؛ ولايت فقيه رهبرى در اسلام، ص 135.

[2] - عبد الرّزّاق لاهيجى، گوهر مراد، تحقيق زين العابدين قربانى، ص 109.

[3] - محمّد سروش، دين و دولت در انديشه اسلامى، ص 398.