سعدالدين تفتازانى،

حافظ شيخ عبدالصمد بن حسن شيرازى،[1]

حافظ جلال الدين سيوطى،

شهاب الدين آلوسى بغدادى،

شهاب الدين ابن حجر مكّى،

علّامه برزنجى‌[2] و

شيخ محمّد عبده.[3]

در اين ميان برخى، از جمله آلوسى نيز پا را فراتر گذارده، وى را تكفير مى‌كنند.

ديدگاه تفتازانى‌

سعدالدين تفتازانى در شرح مقاصد مى‌نويسد:

إنّ ما وقع بين الصحابة من المحاربات والمشاجرات على الوجه المسطور في كتب التواريخ، والمذكور على ألسنة الثقاة، يدلّ بظاهره على أنّ بعضهم قد حاد عن طريق الحق وبلغ حدّ الظلم والفسق؛

آن چه از جنگ‌ها و درگيرى‌ها بين صحابه اتّفاق افتاده است و بر صفحات تاريخ نوشته و بر زبان راست‌گويان جارى است، دلالت دارد بر اين‌كه بعضى از صحابه از مسير حق خارج شده و دچار ظلم و فسق شده‌اند.

بنابراين سخن، فسق بعضى از صحابه و خروج آنان از مسير حق به اقرار

[1] - الأنساب: 3/ 493. سمعانى در كتاب الأنساب خود درباره حافظ شيخ عبدالصمد شيرازى پس از تعريفاتى مى‌نويسد:« او با تمام اين اوصاف كه فردى فهميده و عالمى تواناست؛ امّا يزيد بن معاويه، عبدالملك مروان و همه بنواميّه را لعن مى‌كند»

[2] - روح المعانى: 26/ 72. شهاب الدين آلوسى اسم او و عبارت او را در اين باره آورده است

[3] - او اهل مصر و از دانشمندان متأخّر اهل سنّت است