كردن مشكل خود به حضور پيامبر صلّى اللّه عليه و اله رسيد، امّا وقتى در برابر حضرت صلّى اللّه عليه و اله ايستاد، لرزه بر اندامش مستولى شد؛ پيامبر صلّى اللّه عليه و اله فرمودند:

هوّن عليك، فلست بملك و إنّما أنا إين امرأة كانت تأكل القدّ؛[1] آرام باش، من شاه و ملك، نيستم، بلكه فرزند زنى مى‌باشم [كه همانند ديگران‌] از همان گوشت دودى كرده [خشك‌كرده و نمك‌زده‌] مى‌خورد.

بنابراين، آن‌چه مى‌توان به عنوان نتيجه تلاش‌هاى حضرت براى انسجام بخشيدن به امور اجتماعى مردم، تصوّر كرد، تنها ايجاد وحدت و يك‌پارچگى جامعه اسلامى و تأسيس امّت اسلامى است و ازاين‌روست كه در قرآن تنها از امّت اسلامى ياد مى‌شود: و كذلك جعلناكم أمّة وسطا[2] و يا مى‌فرمايد: كنتم خير أمّة أخرجت للنّاس‌[3] و اشاره‌اى به «دولت اسلامى» در آن نيست.[4] به اين معنا كه در خلال دعوت محمدى صلّى اللّه عليه و اله تنها «امت اسلامى» به سامان رسيد و سپس در طول تاريخ، اين دعوت به تشكيل نظم سياسى خاص منتهى شد.

نقد و بررسى شبهه‌ها با وجوه شش‌گانه‌

الف) معقول نيست، پذيرفتن اين نظر كه حامل كامل‌ترين برنامه تكاملى انسان‌ها، كه جامع‌ترين دستورهاى فردى و اجتماعى را دربر دارد و بسيارى از ابعاد آن بدون ايجاد نظامى منسجم قابل اجرا نيست و يا اين‌كه پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله بعد از هجرت از

[1] - طبرسى، مكارم الأخلاق، ص 16؛ محمد باقر مجلسى، بحار الأنوار، ج 16، ص 229؛ رى شهرى، ميزان الحكمة، ج 7، ص 3226.

[2] -« همان‌گونه‌[ كه قبله شما، يك قبله ميانه است‌] شما را نيز، امّت ميانه‌اى قرار داديم‌[ در حدّ اعتدال و ميان افراط وتفريط]، بقره، آيه 143.

[3] - آل عمران، آيه 110.

[4] ر. ك: مصباح يزدى، نظريّه سياسى اسلام، ج 2، ص 146؛ على عبد الرزّاق، الاسلام و اصول الحكم، ص 256؛ محمد عابد جابرى، الدين و الدولة و تطبيق الشريعة، ص 13- 24.