بر اساس آن‌چه گفته شد مى‌توان ادعا كرد اسلام و ليبراليسم هر دو مدافع آزادى بيان و ابراز عقايد مى‌باشند و آن را براى نيل به حقيقت امرى انكارپذير مى‌دانند لكن آن‌چه قلمرو آزادى بيان را در مكتب ليبراليسم تحديد مى‌كند حريم اخلاقى، خصوصى و حقوق ساير افراد جامعه است كه در قانون مشخص و معين شده در حالى كه در اسلام مرزهاى آزادى بيان توسط حريم الهى، حقوق افراد و حقوق جامعه تحديد مى‌گردد تا به عرض و آبرو و حقوق ديگران تعرضى صورت نگيرد.

4- آزاديهاى اجتماعى‌

منظور از آزاديهاى اجتماعى آزاديهايى است كه فرد در جامعه و در مقابل اجتماع از آنها برخوردار است. در مكتب ليبراليسم در رابطه بين فرد و جامعه و حقوق متقابل آنها، ارزش و اعتبار نهايى به فرد داده مى‌شود اگر چه اين آزادى عمل براى فرد نبايد موجب اضرار به حقوق ديگر افراد جامعه گردد. از منظر ليبرالى در تمام آن چيزهايى كه مربوط به روابط خارجى انسان باشد او قانوناً در مقابل كسانى كه پاى مصالحشان در ميان است مسئول است. جان استوارت ميل با اذعان به اين نكته، در عين حال معتقد است منطقه‌اى از اعمال بشرى هست كه در آن جامعه (به شكل مجزا از فرد) فقط منافع غيرمستقيم دارد. اين منطقه حساس شامل آن قسمت از زندگانى و رفتار يك فرد انسانى است كه تنها در وضع خود او مؤثر است و اگر احياناً در وضع ديگران هم مؤثر باشد فقط با رضايت آزاد و ميل باطنى خود آنها اثر مى‌كند. منظور از عبارت «مؤثر در وضع خود او» اين است كه اثر آن رفتار مستقيماً عايد خود آن فرد مى‌شود وگرنه اگر حوزه ديد خود را كمى وسعت دهيم مى‌بينيم كه هر آن چيزى كه در او تأثير مى‌كند ديگران هم از مجراى او تحت تأثير قرار مى‌دهد.

(همان، صص 49- 48)

ليبراليسم با پذيرش و تأكيد بر آزادى فرد در عرصه اجتماع مدعى است:

1- سليقه و پيشه بشر هر دو بايد آزاد باشد به عبارت ديگر فرد بايد آزاد باشد نقشه زندگانى خود را به هر نحوى كه متناسب با خصلتش بود ترسيم كرده و هر طور كه دلش خواست كار كند فقط به اين شرط كه مسئول عواقب اعمال خودش باشد. بر