نام کتاب : مردم سالارى دينى ماهيت، ابعاد و مسائل مردم سالارى دينى نویسنده : جمعى از نويسندگان جلد : 1 صفحه : 309
على الوالى، فريضه فرضهااللَّه سبحانه لكل
على كل نجعلها نظاماً لالفتهم و عزالدينهم»؛ «خداوند سبحان براى من بر شما به جهت
سرپرستى حكومت حقى قرار داده و براى شما هماند حق من حقى تعيين فرموده است. پس حق
گستردهتر از آن است كه وصفش كنند ولى به هنگام عمل تنگنايى مانند دارد! حق اگر به
سود كسى اجرا شود ناگزير به زيان او نيز روزى به كار رود و چون به زيان كسى اجراء
شود روزى به سود او نيز جريان خواهد داشت اگر بنا باشد حق به سود كسى اجرا شود و
زيانى نداشته باشد اين مخصوص خداى سبحان است نه ديگر آفريدهها به خاطر قدرت الهى
بر بندگان و عدالت او بر تمام موجوداتى كه فرمانش بر آنها جارى است لكن خداوند حق
خود را بر بندگان اطاعت خويش قرار داده و پاداش آن را دو چندان كرده است از روى
بخشندگى و گشايش كه خواسته به بندگان عطا فرمايند پس خداى سبحان برخى از حقوق خود
رابراى بعضى از مردم واجب كرد و آن حقوق را در برابر هم گذاشت كه برخى از حقوق
برخى ديگر را واجب گرداند و حقى به كسى واجب نمىشود مگر همانند آن را انجام دهد و
در ميان حقوق الهى، بزرگترين حق، حق رهبر بر مردم و حق مردم بر رهبر است. حق
واجبى كه خداى سبحان بر هر دو گروه لازم شمرد و آن را عامل پايدارى پيوند ملت و
رهبر و عزت دين قرار داد». (نهجالبلاغه، خطبه 216)
در مجموع از نظر مبانى فكرى و نگاه به هستى و انسان بين مكتب
ليبراليسم و ديدگاه حضرت على (ع) در نهجالبلاغه تمايزات زير وجود دارد:
1- در مكتب ليبراليسم حق به ما سوىاللَّه ارجاع مىيابد به همين
دليل آزادى تنها به عنوان يك حق بشرى و طبيعى و نه الهى در نظر گرفته مىشود در
حالى كه از نظر حضرت على (ع) آزادى تنها يك حق نيست بلكه يك تكليف نيز هست و اين
حق و تكليف به عنوان دو روى يك سكه ريشه دراللَّه دارد.
2- در مكتب ليبراليسم عقل و شهوات دو عامل محرك رفتار انسان قلمداد
مىشوند و مفهوم آزادى بر همين مبنا و در راستاى اين دو مهم، در نظر گرفته مىشود
در حالى كه از نظر حضرت على (ع) شهوات و هوسها زايل كننده عقل بشرى است و وحى عامل
تقويت كننده خرد انسان و هدايت كننده بشر در مسير ترقى و
نام کتاب : مردم سالارى دينى ماهيت، ابعاد و مسائل مردم سالارى دينى نویسنده : جمعى از نويسندگان جلد : 1 صفحه : 309