بيان كنند، سياست‌هاى نظام حاكم را نقد كنند و برنامه‌هاى خود را آزادانه بيان كنند. در اين بخش تلقى آيت‌الله مصباح از آزادى و همين‌طور حدود و ثغور آن را مشخص مى‌كنيم. مباحث ايشان نوعاً در واكنش به آراى جديد و همين‌طور طرح آن از سوى دكتر سروش و ديگر روشنفكران دينى و غيردينى بيان شده است. از نظر آيت‌الله مصباح انديشه سياسى غرب چند ويژگى دارد:

-

اومانيسم: اصالت دادن به انسان؛-

سكولاريسم: عدم حضور دين در زندگى اجتماعى؛-

ليبراليسم: آزادى فردى. ايشان با اين سه ويژگى به شدت برخورد مى‌كنند و معتقد است كه براى انسان مسلمان در مقابل اومانيسم، اصالت از آن خداست. در برابر سكولاريسم در اسلام همه امور انسانها بايد برطبق دين باشد حتى امور مربوط به زندگى اجتماعى، در غير اين‌صورت اسلام دين كاملى نيست، دين كامل براى اجتماع و سياست برنامه دارد. در برابر ليبراليسم هم معتقد است كه اصل و اصالت با حق و عدالت است نه با اصل آزادى و ليبراليسم و بى‌بندوبارى. ليبراليسم مى‌گويد هرگونه كه مى‌خواهى عمل كن ولى اسلام مى‌گويد آنچه در دايره عقل، حق و عدالت است بايد عمل شود.

آزادى براى جامعه ضرورت دارد ولى آزادى واقعى را دين براى مردم به ارمغان مى‌آورد، آزادى معقول و صحيح هديه دين است چون همه چيز بايد از دين اخذ شود، آزادى واقعى هم بايد به‌وسيله دين معنى شود. در اسلام، آزادى ريشه الهى دارد. همه ساخت‌هاى حيات انسانى توسط دين تدبير مى‌شود. عقل انسانى بدون رجوع به دين در عرصه‌هاى مختلف ناتوان است لذا آزادى مقوله‌اى برون دينى نيست بلكه از فروع و مؤلفه‌هاى دين است.

حدود آزادى در دين اسلام‌

آزادى مطلق را هيچ انسان عاقلى نمى‌پذيرد و انسان همواره آزادى مشروط دارد، حدود آزادى را خداوند معين مى‌كند كه مصالح و مفاسد واقعى انسان را مى‌داند و خداوند هم خير