البته گاهى غرب مى‌كوشد براى حقوق بشر، خاستگاه مذهبى بيابد و از دين انتظار تأييد همه عناصر حقوق بشر را دارد؛ در حالى كه دين اگر پيامى در زمينه حقوق بشر دارد، آن را نشأت گرفته از فطرت انسان تلقى مى‌كند و براى مسئوليت‌پذيرى انسان خاستگاه فطرى قائل است و حق تكليف را مبتنى بر فطرت مى‌داند.

در حقيقت پشتوانه حقوق بشر، حس مسئوليت‌پذيرى اوست كه بدون آن، امكان رسيدن به حقوق مطلوب امكان‌پذير نمى‌باشد. انتظار يك جانبه از دين كه انسان را بدون قبول مسئوليت وى به سرورى و اريكه قدرت بنشاند به گونه‌اى كه از او بايدها و نبايدها را نخواهد، نوعى مثله كردن دين بل قربانى‌كردن اين موهبت الهى در پيش پاى هوسهاى بشرى است.

روى سخن با كسانى است كه هويت اسلامى خود را حفظ مى نمايند و مى‌خواهند مسلمان زندگى كنند و در وجود انتخاب راه زندگى در خود تمايلات غربى احساس مى‌كنند و آن را با دين‌مدارى همسو مى‌انگارند و مى‌انديشند مى‌توان مسلمان بود و همچون غرب و با شيوه‌هاى غربيان زندگى كرد. اين در حالى است كه هويت تاريخى غرب با سلطه، استثمار، استعمار، تاراج و زورگويى آميخته است و يك مسلمان نمى‌تواند چنين باشد.

غرب‌شناسى تنها بدان جهت ضرورى نيست كه ما را در برابر تهاجمات گوناگون غرب و در زمينه دشمن‌شناسى يارى مى‌دهد بلكه به اين جهت نيز ضرورت دارد كه هويت خود را بهتر بشناسيم و آن را پاس بداريم. شرق‌شناسى براى غرب، ابزار تهاجم بود لكن امروز غرب‌شناسى براى ما يك وسيله دفاعى است.

چرا امروز غرب ستيزى به شكل حيرت‌انگيزى در حال توسعه و تبديل به خشونت است. ايران اسلامى در سايه انقلاب اسلامى به ميزان قابل توجهى به خودباورى و احياى هويت اسلامى رسيده است لكن بسيارى از جوامع اسلامى هنوز در عزاى مسخ هويت خويش هستند و از نفوذ فرهنگ و عقلانيت غرب بر همه عرصه‌هاى زندگى اجتماعى خود بيمناك‌اند و خود را غارت شده و تهى از هويت فرهنگ و عقلانيت خود مى‌بينند.