نام کتاب : مجموعه مقالات چهارمين همايش بينالمللى دكترين مهدويت با رويكرد حقوقى، سياسي نویسنده : مؤسسه آينده روشن جلد : 1 صفحه : 71
مىتواند. و اين رأى شاذ است. من [صاحب
جواهر] مىگويم: ما براى اين رأى از ميان شيعيان قائلى نمىشناسيم، اما اين احتمال
وجود دارد كه منظور حسن اين باشد كه امام على عليه السّلام اگر مىخواست مىتوانست
آنها را اسير كند، اما به جهت رعايت تقيه از اين كار صرفنظر كرد.
همانطور كه روايات مستفيضى بر اين مطلب دلالت دارند. 99
وى پس از اشاره به روايات اين مسئله مىنويسد: اگر نتوان ادعا كرد
اين احاديث، به معناى مصطلح آن متواترند، مىتوان گفت مضمون آنها قطعى است و شايد
فرد ياد شده (حسن) منظورش همين بوده، نه اينكه منظورش جواز به اسارت گرفتن در
زمان صلح تا هنگام ظهور حضرت مهدى عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف باشد.
محمد بن مسلم مىگويد: از امام باقر عليه السّلام پرسيدم: سيره قائم
هنگام ظهور چه خواهد بود؟ حضرت فرمودند: همان سيره پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و
اله و سلّم تا اينكه اسلام پيروز شود. پرسيدم: سيره پيامبر خدا صلّى اللّه عليه و
اله و سلّم چه بود؟ فرمودند: آنچه را در جاهليت بود، باطل كرد و عدالت را بر مردم
عرضه نمود، همچنين است قائم عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف چون قيام كند، آنچه را
در زمان صلح در دست مردم بود، باطل مىكند و عدالت را بر مردم عرضه مىنمايد. 100
در كلمات صاحب جواهر احاديثى كه بر تفاوت سيرت امام مهدى عجّل اللّه
تعالى فرجه الشريف با امام على عليه السّلام دلالت دارند، ذكر شده است، اما ايشان
به تفاوت سيرت اين دو نور مقدس تصريح نكردهاند، اما به رغم اين عدم تصريح، ايشان
پس از تصريح به اينكه رفتار همراه با مداراى امام على عليه السّلام با اهل بغى
تقيهاى بوده است، در پايان صحيح محمد بن مسلم را آورده كه بر پايان يافتن احكام
تقيهاى دلالت مىكند. بر اين اساس، گويا به نظر مرحوم صاحب جواهر ظهور امام مهدى
عجّل اللّه تعالى فرجه الشريف زمان پايان يافتن احكام تقيهاى است. ازاينرو، حكم
تقيهاى عدم سبى خانواده اهل بغى نيز پايان مىيابد. با توجه به آنچه گذشت،
مىتوان صاحب جواهر را در زمره كسانى دانست كه روايات تفاوت سيره امام مهدى عجّل
اللّه تعالى فرجه الشريف و امام على عليه السّلام را پذيرفتهاند.
در كتاب دراسات فى ولاية الفقيه آمده است:
از روايات فراوانى فهميده مىشود، آنچه امام على عليه السّلام در
مواجهه با اهل بصره انجام داد و يا به آن فرمان داد، از سر منّت بوده است، همچنان
كه
نام کتاب : مجموعه مقالات چهارمين همايش بينالمللى دكترين مهدويت با رويكرد حقوقى، سياسي نویسنده : مؤسسه آينده روشن جلد : 1 صفحه : 71