7. بيعت نساء

زنان در اين بيعت با پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم بيعت كردند.

8. بيعت غدير

اين بيعت پس از انجام حجة الوداع در سال دهم هجرى در جايى به نام غدير صورت گرفت. نكته بسيار مهم در همه اين بيعت‌ها اين است كه بيعت به معناى اطاعت و تعهّد به فرمان‌بردارى از خدا و پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم است.

شايد گفته شود كه بيعت از پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم براى رهبرى وى و درباره اصل رهبرى نبوده، ولى براى جواب به اين پرسش مى‌توان گفت كه در تاريخ پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم مواردى از بيعت براى پذيرش حاكميت و رهبرى ثبت شده است، از جمله:

يكم. بيعت عقبه دوم‌

مى‌توان گفت كه نخستين تشكّل سياسى، در همان بيعت صورت گرفت و در واقع هسته تشكيل حكومت اسلامى در آن‌جا با اين بيعت شكل گرفت و پس از هجرت به مدينه، اين بيعت مقدّمات تأسيس حكومت اسلامى را از جوانب مختلف در مدينه فراهم آورد و جامعه و سرزمين خود را براى تشكيل حكومت آماده كردند. 14

دوم. بيعت غدير

بى‌ترديد اين بيعت نيز براى رهبرى بوده است.

افزون بر اين موارد، حضرت على و امام حسن و امام حسين عليه السّلام نيز از بيعت براى رهبرى خود استفاده كرده‌اند، از جمله حضرت على عليه السّلام مى‌فرمايد:

مردم با من بدون فشار و جبر، بلكه با ميل و اختيار بيعت كردند. 15

و يا در جاى ديگر حضرت على عليه السّلام در مقابل مخالفان به بيعت استناد كرده است و كسانى كه بيعت خود را شكسته‌اند، مورد مذمّت و سرزنش قرار داده است. 16

البته پس از پيامبر صلّى اللّه عليه و اله و سلّم نيز بيعت‌هايى صورت گرفته كه به ذكر آنها نيازى نيست.