هدف ششم:

ششم، آن كه در پندار مامون، امام با اين كار به يك توجيه گر دستگاه خلافت بدل مى گشت.

بديهى است، شخصى در حد علمى و تقوايى امام با آن حيثيت و حرمت بى نظيرى كه وى به عنوان فرزند پيامبر در چشم همگان داشت، اگر نقش توجيه حوادث را در دستگاه حكومت بر عهده مى گرفت، هيچ نغمه مخالفى نمى توانست خدشه اى بر حيثيت آن دستگاه وارد سازد.

اين خود در حكم حصار منيعى بود كه مى توانست همه خطاها و زشتيهاى دستگاه خلافت را از چشمها پوشيده بدارد.

بجز اينها، هدفهاى ديگرى نيز براى مامون متصور بود.

* فريب دادن همه‌

چنان كه مشاهده مى شود اين تدبير به قدرى پيچيده و عميق است كه يقيناً هيچ كس جز مامون نمى توانست آن را بخوبى هدايت كند و بدين جهت بود كه دوستان و نزديكان مامون از ابعاد و جوانب آن بى خبر بودند. از برخى گزارشهاى تاريخى چنين بر مى آيد كه حتى‌ فضل بن سهل‌ وزير و فرمانده كل و مقربترين فرد دستگاه خلافت نيز از حقيقت و محتواى اين سياست بى خبر بوده است. مامون حتى براى اين كه هيچ گونه ضربه اى بر هدفهاى وى از اين حركت پيچيده وارد نيايد داستانهاى جعلى براى علت و انگيزه اين اقدام مى ساخت و به اين و آن مى گفت.

* زهر كينه‌

حقاً بايد گفت سياست مامون از پختگى و عمق بى نظيرى برخوردار بود اما آن سوى ديگر اين صحنه نبرد، امام على بن موسى الرضا عليه السلام است.