بخش هيجدهم: انتظار

انتظار، در درجه نخست ويژه حيات و زندگى است. ماهيت زندگى انسان با انتظار و اميد به آينده عجين شده است به گونه‌اى كه بدون انتظار زندگى مفهومى ندارد، و شور و نشاط لازم براى تداوم آن در كار نيست. حيات حاضر و كنونى ظرف پويايى، تلاش و حركت به سوى فردا و فرداها است. و اين‌چنين پويايى و حركتى بدون عنصر «انتظار» ممكن نيست، زيرا احتمال معقول بقا و پايدارى و اميد به تداوم حيات است كه به زندگى كنونى معنا و مفهوم مى‌بخشد، و پويايى و نيروى لازم براى ادامه آن را تأمين مى‌كند.

ازاين‌رو است كه ماهيت زندگى با انتظار پيوندى ناگسستنى دارد. پديده انتظار آثارى دارد و نخستين اثر و نمود آن اينست كه انسان را به حركت در جهت متناسب با انتظار بر مى‌انگيزد، و از هرحركت و گرايش به جهتهاى نامتناسب يا ناسازگار و متضاد با انتظار بازمى‌دارد.

هرانسان زنده‌اى كه در نخستين انتظارهاى خويش، به تداوم حيات مى‌انديشد و بقاى خويش را انتظار دارد، تمام حركت و سكون خود را در راستاى اين انتظار و در جهت متناسب با تداوم حيات قرار مى‌دهد، و از هرعمل و انديشه‌اى كه با تداوم حيات او ناسازگار باشد، يا به گونه‌اى آن را خدشه‌دار و ضعيف كند، يا در خطر قرار دهد، بشدت پرهيز مى‌كند.