responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : سير الملوك (سياست نامه) نویسنده : خواجه نظام ‌الملک توسي    جلد : 1  صفحه : 361

منحصر به اول شخص و سوم شخص مفرد و سوم شخص جمع بود. اما در دوران بسيار قديم كه سير الملوك متعلق بدان است وجوهى هم از قبيل «كرديى» براى دوم شخص مفرد و «كرديمى» براى اول شخص جمع ديده مى‌شود، مثلا:

بفرموديمى 98/ 4

كرديمى 144/ 6

بوديمى 144/ 7

شكستيمى 144/ 9

نشانديمى ..... كرديمى 156/ 13

كرده بوديمى 207/ 8

بخشيديمى 207/ 19

كرديى 229/ 12

كرده بوديى 229/ 13

رفتيمى 238/ 19

بسيار شايان توجه است كه وجوهى از قبيل «كردمانى» براى اول شخص جمع در نسخه‌N يافت نمى‌شود در صورتيكه امثال اين وجه را ميتوان بندرت در نسخه‌هاى‌PCK ديد (ر. ك. تذكرة الاوليا ج 2 ص 7 و لازار ص 330 453). از طرف ديگر وجوهى از قبيل «كرديمى» كه بعضى از دستورهاى زبان آنها را نپذيرفته‌اند در نسخه‌N بارها ديده مى‌شود و اكنون بايد صحيح بودن آنها را مثبوت دانست (ر. ك. لازار ص 328 451)

2. فعل مضارع شرطى و ماضى كامل شرطى‌

نمونه‌هاى اين وجوه كه يكى از خصاياى زبان قديم مى‌باشد (ر. ك. لازار ص 327- 336 و تذكرة الاوليا ج 2 ص 8) از قرار زير است:

اگر من نيستمى (ديرستى تاP ) (درستى‌N ) مغزهاى شما كرگسان خورده‌اندى 38/ 5

تا آنچه واجب آيدى بفرموديمى 98/ 4

اگر نه آنستى .... 99/ 11

اگر بجاى تو كسى ديگر بودى (بودستى‌K ) از پنجاه سال باز ملك از دست ايشان بيرون كردستى 147/ 13

گويى همه شب فريشته كشتستى 185/ 8

گويى با آن كس بخشم استى 185/ 9

اگر نه آنستى كه مرا بخداى ترسانيده‌اندى 191/ 20

در خواب ديدند كه قيامت آمدستى ..... شده‌اندى ...... مى‌برندى ....

مى‌كندى .... مى‌روندى 192/ 8

بخواب ديد .... گرفته‌اندى .... مى‌آرندى 198/ 17

اگر با ايشان يار نيستى تأخيرى نكندى 303/ 8

گويى بر جناح هزيمت‌اندى 316/ 8

ر. ك. تذكرة الاولياء ج 2 ص 8 (وجوه شرطى ديگر). عبارت «اگر نه آنستى» نسبة عمومى است: در تذكرة الاوليا ج 1 ص 283 س 16 و نصيحة الملوك ص 13 س 13 و ص 85

نام کتاب : سير الملوك (سياست نامه) نویسنده : خواجه نظام ‌الملک توسي    جلد : 1  صفحه : 361
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست