responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : سير الملوك (سياست نامه) نویسنده : خواجه نظام ‌الملک توسي    جلد : 1  صفحه : 359

پارساان 328/ 4

(نواان- فارس‌نامه ص‌XXX )

ضميمه (ج)

ياى وحدت‌

البته معلوم است كه «درى سبز» و «در سبزى» در فارسى عبارات معمول بوده و آنها را ميتوان بجاى يكديگر استعمال كرد ولى از خواندن قديمترين كتابها چنان بنظر مى‌رسد كه در زبان كهن تنها «درى سبز» بكار رفته و «در سبزى» ابدا مصطلح نبوده است. در قديمترين نسخه‌هاى سير الملوك‌NPC كه در حدود سال 700 ه. استنساخ شده‌اند استعمال عبارتهاى نظير «در سبزى» ديده نمى‌شود در صورتيكه در نسخه‌هاى جديدتر كه در حدود سال 1000 ه.

استنساخ شده بارها آن استعمال را ميتوان يافت.

همچنين در نمونه‌هاى زير عبارتها كهنى مى‌يابيم كه در قرون بعد تغييراتى در استعمال بعضى از آنها روى داد مثلا اضافه «از» رايج گرديد:

رمه‌اى گوسفند 32/ 17 (رمه گوسفندى‌X )

عقدى مرواريد 36/ 7 (عقد مرواريدى‌X )

دستى جامه 68/ 12

كيسه‌اى ديباى سبز 112/ 9

تايى نان 112/ 18

لگامى دوال ساده 141/ 8 (لگامى از دوال ساده‌K )

جبه‌اى ديباى رومى گرانمايه 167/ 11

ضميمه (د)

پساوند صفت تفضيلى «تر»

پساوند صفت تفضيلى در كتابهاى زمان قديم بچند اسم عربى افزوده مى‌شد، مثلا:

حق‌ترPC (بر حق‌ترN ) 24/ 19 (تاريخ بيهقى ص 306 س 15)

خياره‌تر 99/ 5

فريضه‌تر 222/ 3 (تذكرة الاوليا ج 2 ص 9، نوروزنامه ص 15

عجب‌تر 191/ 12: 238/ 9

طرفه‌تر (نزهت‌نامه زير عنوان شترمرغ، سخن ج 13 ص 1006)

مريدتر (اسرار التوحيد ص 468 س 10)

نامهاى فارسى «استاد» و «سوار» را غالبا بمفهوم صفت «ماهر» بكار مى‌برند پس شگفت نيست كه بآنها پساوند «تر» افزوده شود، مثلا:

سوارترPC (اسوارترN ) 37/ 17

استادتر 114/ 18

در مورد اسمهاى عربى بايد در نظر گرفت كه حالت اسمى آنها در نظر فارسى‌زبانان‌

نام کتاب : سير الملوك (سياست نامه) نویسنده : خواجه نظام ‌الملک توسي    جلد : 1  صفحه : 359
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست