مهدويت از آنها بهره مى‌گيريم.

اين شيوه خيلى ايده‌آل و فراگير است، اما فايده و كاربرد آن در شرايط كنونى بسيار كم است. شايد در ميان‌مدت يا در بلندمدت بتوانيم مسائل جغرافياى سياسى مهدويت را بررسى كنيم، اما در كوتاه‌مدت هنوز زمينه‌هاى بررسى اين مسائل كاملا شفاف و روشن نيست. اين بدين معنا نيست كه هيچ مسئله مهم و بااهميت سياسى در اين زمينه وجود ندارد، بلكه مراد اين است كه در شرايط كنونى كه به رغم مطالعات انجام شده و زحماتى كه علماى بزرگوار ما در وادى معارف مهدوى متحمل شده‌اند، هنوز مسائل بسيارى در حوزه‌هاى اصلى باقى مانده است كه ابتدا بايد بدانها پرداخت. بنابراين، به لحاظ نگرش كاربردى و اولويت دادن به مسائل مهم‌تر، تنها بايد به شناسايى و بررسى مسائلى پرداخت كه امروزه در وادى مباحث سياسى مهدويت بيشتر ضرورت دارند.

شيوه دوم شناسايى مسائل سياسى مهدويت اين است كه به جاى پرداختن به تمامى حوزه‌ها و گرايش‌هاى مهم سياسى، تنها به مسئله‌شناسى حوزه‌هاى مهم و كاربردى مباحث سياسى مهدويت بپردازيم. اين كار را مى- توان با شناسايى حوزه‌هاى اصلى انديشه سياسى اسلام انجام داد. البته در فرصت مناسب و در توسعه مباحث مهدويت، لازم است در روى‌كردى دوباره، مباحث مهدويت را بر اساس تمامى حوزه‌ها و گرايش‌هاى سياسى مهدويت بررسى كنيم. برترى اين شيوه اين است كه ما را به مباحث مورد نياز امروز جامعه اسلامى نزديك‌تر مى‌كند و ناگزير نيازهاى امروز را برمى‌آورد. چنين نگرشى را مى‌توان به نوعى نگرش كاربردى و مبتنى بر ضرورت‌ها دانست.

البته چنان كه گذشت، هرچند چنين شيوه‌اى مزيت كاربردى دارد، از سوى ديگر شيوه جامعى نيست و هنوز مباحثى از قلمرو بررسى خارج مى‌ماند كه لازم است در فرصت مناسب تكميل شود.