ب) ولايت پيامبر اسلام و ائمه‌ى معصومين (ع):

ولايت در مقام تكوين و تشريع، منحصر به خداوند است؛ مگر آنكه در مقام تشريع و قانون‌گذارى مرتبه‌اى از ولايت خود را به ديگران واگذار نموده باشد كه اين ولايت به پيامبر اسلام و امامان معصوم رسيده است. در قرآن مجيد در مورد ولايت پيامبر و ائمه‌ى معصومين (ع)، آيات متعددى وجود دارد[1] و مفسران و علما نيز در اين مورد اتفاق نظر دارند كه پيامبر در تمام امور مربوط به اداره‌ى جامعه‌ى مسلمين، ولايت داشته و بر مسلمانان واجب بوده كه در اين امر از دستورات آن حضرت پيرو كنند.[2] علاوه بر آيات، رواياتى نيز از پيامبر (ص) نقل شده كه از آنها چنين استنباط مى‌شود كه آن حضرت، اداره‌ى امور جامعه‌ى مسلمين را حق خود دانسته و بر اين اساس از مردم خواسته است كه از دستورات وى پيروى كنند. همين طور از آيات قرآن‌[3] و احاديث فهميده مى‌شود كه امامت و ولايت پس از پيامبر اسلام به ائمه معصومين (ع) مى‌رسد. در دوره‌ى غيبت نيز امر ولايت و رهبرى از طريق معرفى صفات و ويژگى‌هاى رهبرى از طرف شارع مقدس انجام مى‌شود تا مردم با توجه به آن شرايط و خصوصيات، رهبر را در دوره‌ى غيبت تعيين كنند.

اهميت اين مسئله از آنجاست كه امامان شيعه در سخت‌ترين شرايط تقيه بوده‌اند و مخصوصا درباره‌ى حكومت و سياست در محدوديت كامل بوده‌اند. اما در عين حال امورى را كه براى هدايت و اداره‌ى جامعه از حيث سياسى لازم بوده است، بيان كرده‌اند.

[1] - سوره احزاب، آيه 6؛ سوره مائده، آيه 55.

[2] - سوره نساء، آيه 59.

[3] - همان.