از نظر اسلام، انسان داراى ويژگى‌هاى زير است:

1) انسان «چند بعدى» است و مى‌كوشد در كنار توجه به امور مادى و اين جهانى، ارزش و اهميت امور متعالى را پاس داشته و از آن غافل نشود.[1] 2) انسان تلاش مى‌كند تا تمامى كنش‌اى خود را در پرتو لذت‌هاى متعالى تفسير كند.[2] 3) انسان طالب رشد و كمال است و نمونه‌ى اعلى و برجسته‌ى خود را «انسان كامل» مى‌داند؛ انسانى كه به بالاترين حد بروز استعدادهاى فطرى الهى دست يافته و از ابعادى همه جانبه و همسو با هم برخوردار است.

4) انسان در ميان موجودات شرافت و كرامت مخصوصى داشته و وظيفه و رسالت خاصى بر دوش دارد. او مسئول تكميل و تربيت خود و اصلاح جامعه‌ى خويش است. جهان مدرسه‌ى انسان است و خداوند به هر انسانى بر اساس نيت و كوشش صحيح و درستش، پاداش مى‌دهد.

ج) مبانى جامعه‌شناختى‌

بحث درباره‌ى ماهيت و ابعاد انسان مطلوب، بدون بحث درباره‌ى جامعه‌ى انسانى مطلوب كامل نمى‌شود. پاسخ به سؤال‌هايى مانند اين كه آيا انسان مطلوب بدون جامعه‌ى انسانى مطلوب، تحقق عينى و خارجى مى‌يابد؟ و آيا انسان مطلوب در جامعه‌ى نامطلوب، امكان رشد دارد؟ و آيا جامعه‌ى مطلوب با تكيه بر انسان‌هاى نامطلوب، قابل تحقق است و ... كه سؤال اكثر افراد جامعه‌

[1] - مطهرى، مرتضى، انسان كامل، ص 38.

[2] - ابن سينا، الاشارات و التنبيهات، ج دوم، خط 8، ص 87.