آنكه معاويه از آنها بستوه آمد. چند نفر از مردمان عرب كه به عقل و ادب ممتاز بودند، آنها را به عنوان رسالت در قسطنطنيه به نزد امپراطور فرستاد و از او خواهش نمود كه شرّ مازدها را از او دفع نمايد.

رسولان معاويه، بعد از ورود و تبليغ رسالت در نزد امپراطور، مستدعيات معاويه را مبذول خواستند. امپراطور جواب رسولان را نداد و گفت: من خود سفيرى به نزد معاويه مى‌فرستم و او جواب خليفه را خواهد داد.

بعد بطريقى مسن و كارآزموده و سنجيده- كه يحيى نام داشت- با رسولان به نزد معاويه فرستاد. چون آن بطريق با رسولان به دمشق برسيدند، ابن ابى سفيان، در حال، امراى عرب و خاصه وجوه رجال و اعيان قريش را حاضر كرد و انجمن نمود.

آنها هم به مذاكره پرداختند و سرجوس هم در ظاهر از طرف معاويه به آنها گفتگو مى‌كرد و در باطن با يحيى رسول امپراطور همراه بود.

[معاهده بين معاويه و امپراطور قسطنطنيه‌]

بعد از گفتگوى بسيار، حاصل مذاكره آنها، انعقاد عهدى شد فيمابين معاويه و امپراطور، بر اينكه سلطنت عرب و خلفاى اسلام، چه در زمان معاويه و چه در عصر اخلاف آنها و جانشين‌هاى ايشان هر سال سيصد و شصت و پنج هزار دينار طلاى نقد و پنجاه نفر غلام و پنجاه رأس اسب تازى، به دربار امپراطور بفرستند و اين معاهد [ه‌] را به سجلّ دولت و سران عرب و رؤساى بنى اميّه و بزرگان قريش رسانيدند.

بعد از اين معاهده مابين معاويه و امپراطور، آن قدرت و اقتدارى كه عرب در مغرب زمين و فرنگ به هم رسانيده بودند رو به انحطاط و تنزل نهاد، بلكه رعب و سطوتى كه از عرب، در آن سامان بود به كلّى زايل گرديد و از آن طرف قوّت و قدرت امپراطورهاى قسطنطين رو به ارتقا و اعتلا گذاشت.

خاقان بلغارى‌ها كه خراجگزار و تابع امپراطورى بودند و چندى بود كه به دولت متبوع خود اعتنايى نمى‌كردند، دو مرتبه بر سر اطاعت آمدند و مبلغى را كه متقبل بودند